Polacy mają kredyty zaciągnięte na kilkaset miliardów złotych. Szokujące jest to, co udowadniają wyniki badań UCE i kancelarii frankowej SubiGo. Większość z kredytobiorców kompletnie nie rozumie podpisywanych umów. Konieczne są zmiany systemowe, inaczej konsumenci będą ponosić drastyczne konsekwencje za swoją niewiedzę.
Polacy uważają, że umowy kredytowe powinny być sformułowane w bardziej przejrzysty sposób. Ich zdanie popierają eksperci. Zgodnie z raportem opracowanym przez UCE Research i kancelarię frankową SubiGo wynika, że większość przebadanych nie wie, co dokładnie znajduje się w umowach, które podpisuje.
Raport pt. "Jak Polacy czytają umowy finansowe? I czy je rozumieją? Edycja 2024" wykazał, że 77,3 proc. przebadanych nie jest świadomych, co zawierają sygnowane umowy kredytowe.
Społeczeństwo zdaje sobie jednak sprawę z własnej niewiedzy. Raport UCE Research i kancelarii frankowej SubiGo pokazał, że 69,9 proc. z osób biorących kredyty twierdzi, że instytucje finansowe powinny projektować umowy w bardziej przejrzysty sposób.
Autorzy badań stwierdzili jednocześnie, że ewentualne zmiany nie byłyby proste do wprowadzenia. Konieczne byłoby zaangażowanie rynku, co nie wydaje się aktualnie prawdopodobne. Sprawę mógłby rozwiązać rząd, jednak nie zapowiada się, aby wkrótce resort finansów pochylił się nad tym problemem.
Potrzeba wydaje się paląca. Potwierdzają to wyniki z części badań dotyczące respondentów, dla których zapisy zawartych umów są w pełni klarowne. W raporcie pt. "Jak Polacy czytają umowy finansowe? I czy je rozumieją? Edycja 2024" tylko 19,5 proc. kredytobiorców stwierdziło, że dokładnie wie, co podpisuje.
O tym, jak ważnym elementem w życiu polskiego społeczeństwa są kredyty, wykazują co roku również raporty Związku Banków Polskich z kategorii zatytułowanej "InfoKREDYT". Według danych pochodzących z materiałów wydanych pod koniec 2023 roku "słowo kredyt w naszych domach odmienialiśmy przez wszystkie możliwe przypadki ".
W sekcji "kluczowe dane" analitycy ze Związku Banków Polskich zawarli esencję informacji na temat kredytów zaciąganych przez Polaków:
Jak stwierdził w raporcie "InfoKredyt " Dr Przemysław Barbrich aż "15 milionów dorosłych Polaków ma przecież kredyt hipoteczny, konsumpcyjny albo odnawialny w koncie czy wreszcie kartę kredytową". Usystematyzowanie struktury umów staje się coraz bardziej konieczne również ze względu na pojawianie się coraz to nowszych produktów z zakresu kredytów hipotecznych.
Szymon Goska zwraca uwagę, że "wyniki raportu wymagają głębszej analizy. Przede wszystkim, fakt, że jedynie co piąty kredytobiorca rozumie, co podpisuje, wskazuje na problem z edukacją finansową w Polsce". Ekspert alarmuje, że brak wiedzy i kompetencji może doprowadzać do poważnych konsekwencji.
Dotyczy to m.in. nieoczekiwanych opłat, karnych odsetek, czy po prostu trudności w spłacie kredytu. Biorąc pod uwagę zjawisko niezrozumienia zasad podpisywanych umów, konieczne są zmiany systemowe, uwzględniające zarówno efektywniejszą edukację finansową, jak i większą przejrzystość w komunikacji kredytodawców.
Zobacz także