Według najnowszego sondażu IBRiS przeprowadzonego na zlecenie "Rzeczpospolitej" prawie 60 proc. Polaków ocenia, że w ciągu ostatniego roku ich sytuacja materialna uległa pogorszeniu. Aż 57,5 proc. respondentów twierdzi, że żyje im się gorzej niż rok temu.
Z kolei 29,8 proc. badanych nie zauważa zmian, oceniając swoje warunki życia jako niezmienne. Tylko 9,3 proc. Polaków zauważyło poprawę sytuacji finansowej. Reszta badanych była niezdecydowana co do swojej oceny.
Najgorzej oceniają młodzi, trudna sytuacja też na wsi
Szczególnie dramatycznie przedstawia się sytuacja wśród ludzi młodych oraz w średnim wieku. W grupie wiekowej 18–29 lat aż 82 proc. ankietowanych oceniło, że ich sytuacja materialna pogorszyła się w trakcie ostatniego roku. Jeszcze gorzej wyniki wyglądają w grupie osób w wieku 50–59 lat – tutaj aż 85 proc. respondentów uznało, że żyje im się gorzej.
Zaskakująco optymistycznie na tle tych wyników wypadają seniorzy – jedynie 19 proc. osób powyżej 70. roku życia uważa, że sytuacja materialna ich gospodarstw domowych pogorszyła się.
Z badania wynika, że pogorszenie warunków życia najczęściej dostrzegają mieszkańcy wsi – aż 67 proc. z nich ocenia swoją sytuację jako gorszą. W miastach, zarówno małych, jak i dużych, ponad połowa badanych (po 55 proc.) również odczuwa pogorszenie jakości życia.
Warto zwrócić uwagę na polityczne preferencje respondentów – aż 93 proc. wyborców Prawa i Sprawiedliwości z 2023 roku przyznaje, że ich sytuacja finansowa pogorszyła się, podczas gdy wśród wyborców Koalicji Obywatelskiej taki pogląd wyraziło jedynie 19 proc. Co ciekawe, większość wyborców KO (57 proc.) ocenia swoją sytuację jako niezmienioną.
Rozbieżność między danymi a emocjami
Marcin Duma, prezes IBRiS cytowany przez "Rzeczpospolitą", podkreśla, że wyniki sondażu kontrastują z innymi badaniami, takimi jak te przeprowadzane przez CBOS czy GUS, które pokazują nastroje konsumenckie w bardziej pozytywnym świetle. Mimo że dane gospodarcze wydają się stabilne, emocje społeczne mówią coś zupełnie innego.
"Jest jeszcze jedna kwestia. Ekonomiści już zauważyli, że nawet dobre dane mogą się rozjechać z realnymi emocjami. Akurat ten sondaż wydaje się być zgodny z emocjami, które identyfikujemy w badaniach jakościowych" – mówi "Rzeczpospolitej" Duma.
Badanie zostało przeprowadzone metodą CATI w dniach 7–8 marca 2025 roku na grupie 1067 osób.