Naukowcy ustalili kto wynalazł koło. Zrobili zaskakującą symulację

Szacuje się, że koło jest z nami od 6000 lat. Wynalazek niezawodny, ale wciąż ulepszany. Tym razem naukowcy wynaleźli na nowo, kto je w ogóle wymyślił. Badania oparli na odkryciu w Karpatach.

Obecny konsensus wskazuje, że to jeden z tych wynalazków, który spontanicznie odkrywano w różnych miejscach świata i w różnym czasie. Podobnie jak łuk, włócznię albo ogień.

Nie jest pewne, czy było już wynalezione w znanym nam kształcie. I kto go pierwszy potrzebował?

Jedną z teorii o genezie koła jest jego ewolucja z rolek i wałków. Zwykle w postaci obrobionego drewna ułożonego rzędem, aby przesuwać po nim obiekty. Sceptycy zaznaczali, że to rozwiązanie było mało praktycznie i miało ograniczony czas stosowania.

Może z wyjątkiem kopalni... i tu robi się ciekawie. W 2015 roku teoria zyskała rozgłos po odkryciu 150 małych, glinianych replik wózków górniczych w Karpatach, na terenie dzisiejszych Węgier. Miały rzecz jasna, kółka.

To były miniaturowe ozdobne modele wózków, które w pełnym rozmiarze były wiklinowymi koszykami do transportu rudy miedzi. Datowanie radiowęglowe wykazało, że mają 6000 lat i są najwcześniejszymi przedstawieniami koła.

Łącząc te informacje, naukowcy Lee R. Alacoque, Richard W. Bulliet i Kai A. James stworzyli program komputerowy, którego celem była symulacja ewolucji koła z wałków.

Ich hipoteza zakłada, że transformację napędzało zjawisko "przewagi mechanicznej", czyli np. zapewnianie dodatkowej dźwigni, aby wzmocnić siłę użytkownika.

Przykładem takiego zjawiska jest ewolucja kopaczki kijowatej (z archeologicznego na nasze: patyk do dłubania w ziemi) do współczesnych narzędzi jak motyka albo szpadel.

Tutaj zastosowali mechanizm do kształtu rolki, aby zwiększyć możliwość pchania coraz bardziej załadowanych wózków.

Algorytm opracował 777 ewolucyjnych kroków, z których każdy kończył się tak samo: dwoma kołami połączonymi ośką.

"Podczas pracy algorytmu, każdy nowy projekt miał odrobinę lepsze osiągi od poprzedniego. Wierzymy, że taki ewolucyjny proces rozegrał się w górnictwie 6000 lat temu" – pisze Kai James w dzienniku "The Conversation".

Badanie nie może pokazać dokładnego punktu w historii, kiedy doszło do tej transformacji. Naukowcy nie są również pewni, co sprawiło, że górnicy w ogóle zabrali się do przeróbek wałków.

Wskazują na możliwość, że tarcie powodowało zużycie otaczającego drewna, co doprowadzało do lekkiego zwężenia w miejscu styku. Inna, że górnicy zaczęli przerzedzać wałki, aby wózki mogły pokonywać niewielkie przeszkody na ziemi.

Źródło: The Conversation.