Cena produktu zależy od tego, ile wie o tobie sklep. Skala zjawiska jest tak duża, że ruszyło śledztwo

Naszą lokalizację w jeszcze większym stopniu tropią operatorzy turystyczni. Na biura takie, jak TUI, Rewe, Thomas Cook, Kuoni – czy też sieci hoteli Melia Hotels – posypały się skargi o stosowanie specjalnych klauzul, które ograniczały lub rozszerzały ofertę w zależności od miejsca zamieszkania klienta. Innymi słowy, próbując przeglądać ich ofertę, niektórzy klienci widzieli zupełnie inną dostępność pokojów i inne ceny niż gdyby spróbowali to zrobić z innej lokalizacji. – Komisja z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie innowacyjnych mechanizmów cenowych celem maksymalizacji wykorzystania pokoi – kwitowała w oświadczeniu Bruksela. – Jednak hotele i biura nie mogą dyskryminować klientów ze względu na ich pochodzenie – dorzucono.

Ale eksperci nie mają większych wątpliwości, że przypadki te nie należą do wyjątków. – To polityka realizowana najczęściej przez dużych graczy. Mały gracz, żeby wdrożyć tego typu rozwiązanie, musiałby samemu znać możliwości wykorzystania takich algorytmów i mieć pomysł na ich zastosowanie – mówi INN:Poland Marcin Łukiańczyk, specjalista ds. e-commerce i szef firmy Fresh Logic. Dużych stać na dostosowanie systemu w taki sposób, by analizował cookies, czy inne informacje lub zachowania użytkownika.

Zresztą nie tylko cookies potrafią nas zdradzić przed sprzedawcą i sprawić, że oferta dla nas będzie się diametralnie różnić od tej dla naszego sąsiada. Przecież do systemu sklepowego natychmiast trafia informacja, z jakiego korzystamy telefonu – a iPhone oznacza zazwyczaj zupełnie inne możliwości finansowe niż jakiś tani odpowiednik. – Łatwo dojść do wniosku, że użytkownik iPhone'a może wydać więcej, ma inny stosunek do zakupów – kwituje Łukiańczyk.

I przyznaje, że kiedyś sam się skusił. – Tuż przed północą trafiłem na ofertę skorzystania z możliwości wykupienia w rewelacyjnej cenie zagranicznego szkolenia. Doszedłem do wniosku, że nie jest ona wysoka, a miałem też możliwość wycofania się z zakupu, gdyby nie spełniało ono moich oczekiwań – opowiada. – Zdecydowałem się, opłaciłem je, dostałem potwierdzenie. I wkrótce później, ale już po północy, pomyślałem, że z ciekawości przetestuję, jaka jest standardowa cena. Wyczyściłem cookies i sprawdziłem, jak wygląda oferta, łącząc się z innego serwera proxy, a więc z innym IP. Oferta była dokładnie taka sama. Dałem się naciągnąć na zwykłe nagabywanie – kwituje.

I takich mało czystych chwytów znalazłoby się wiele więcej. Bo oto oferta w cenie 999 złotych, po zrezygnowaniu i próbie opuszczenia strony www powraca jako promocja za 499 złotych. A gdy i tak chcemy wyjść, wyskakuje jeszcze okienko z propozycją zakupu okrojonej wersji usługi lub produktu za 99 złotych.

Każdy kij ma jednak dwa końce. Sieć i sprzedawcy śledzą nasze cookies, ale jednocześnie to dzięki temu śledzeniu sklepy, które często odwiedzamy, formułują dla nas specjalne oferty, oferują rabaty, wyszukują produkty, których bezskutecznie szukaliśmy wcześniej. Dla łowców okazji cookies mają zatem tyle samo plusów, co minusów. Dyskryminację, którą hotelarzom i biurom podróży zarzuca Komisja Europejska, można przecież z łatwością przekształcić w pozytywną dyskryminację – kiedy Polak, a w każdym razie użytkownik łączący się z witryną z polskich serwerów, dostaje ofertę atrakcyjniejszą cenowo niż Niemiec, gdyż twórca algorytmu uznał, że Polaków nie stać na takie same stawki, jak ich zachodnich sąsiadów. – To jest szufladkowanie – przyznaje Łukiańczyk.

Jego zdaniem, przed takimi rozwiązaniami nie jesteśmy się w stanie uchronić. – Zawsze możemy jednak przeglądać witryny, korzystając z opcji „incognito”, możemy blokować możliwość śledzenia naszych poczynań w przeglądarce, wyłączając mechanizmy śledzące cookies. Możemy korzystać z mechanizmów proxy, udając, że jesteśmy w innym mieście lub kraju – mówi. – Zastanówmy się jednak, czy jest sens popadać w taką paranoję. Czasami najlepsze są rozwiązania najprostsze: zamiast szukać okazji online, napiszmy do sklepów, próbując podjąć negocjacje cenowe. Sam kiedyś tak kupowałem sprzęt: wysyłając zapytanie jednocześnie do kilku sklepów, tak by sprzedawcy mieli świadomość, że rywalizują. I dostałem bardzo dobre oferty – kwituje. Cóż, z biletami lotniczymi mogłoby być jednak nieco trudniej.