KPO coraz bliżej. Tusk obiecuje 5 mld zł pod choinkę

Polska to jedno z pięciu państw członkowskich Unii Europejskiej (UE), które nie otrzymało złamanego euro z Krajowego Planu Obudowy (KPO). Przez długie miesiące rząd Mateusza Morawieckiego przeciągał zawnioskowanie o wypłatę środków.

Tymczasem, jak już informowaliśmy w INNPoland.pl, w piątek 15 grudnia 2023 r., a więc dwa dni po oficjalnej zmianie władzy w Polsce, premier Donald Tusk pojechał do Brukseli i złożył wniosek o wypłatę pieniędzy. Po 926 dniach.

– Jesteśmy gotowi do wypłaty Polsce 5 mld euro zaliczki – oznajmiła szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. – Do końca roku, można powiedzieć, że pod choinkę, dostaniemy te pierwsze 5 mld euro. To nie jest ot taki sobie prezencik – oznajmił Tusk.

5 mld euro to w przeliczeniu około 21,5 mld zł. Te pieniądze mają zostać przeznaczone na transformację energetyczną i dalsze uniezależnianie się od rosyjskich surowców. To jednak nie wszystkie środki, na jakie czekamy.

Ile pieniędzy z KPO dla Polski?

KPO wysłane w 2021 r. wskazywało, że Polska ma otrzymać łącznie 34 mld euro (146 mld zł) – 22,5 mld euro w formie grantów i 11,5 mld euro pożyczek. W czerwcu 2022 r. KE zaakceptowała polski KPO, ale w sierpniu br. rząd wysłał jego aktualizację.

W nowym dokumencie Polska zawnioskowała o dodatkowe kredyty i granty z programu RePowerEU. 8 grudnia br. Rada ECOFIN, czyli ministrowie do spraw finansów ze wszystkich państw członkowskich formalnie zatwierdzili rewizję polskiego KPO.

W związku z tym ostateczna kwota, którą Polska otrzymać w ramach KPO wzrosła do 59,82 mld euro (261,4 mld zł) – 25,28 mld euro (110,4 mld zł) w postaci dotacji i 34,5 mld euro (151 mld zł) w formie preferencyjnych pożyczek.

Kamienie milowe niezbędne do KPO. Wyrok TK blokuje pieniądze

Warunkiem wypłaty pieniędzy w ramach KPO jest spełnienie tzw. kamieni milowych. Jest ich łącznie 286 – są opisane jako 106 zmian w prawie i 177 inwestycji.

Ustawy dotyczące sądownictwa i procedur dyscyplinujących sędziów mają specjalny status "superkamieni milowych". Bez ich realizacji nie można wysłać nawet wniosku o wypłatę pierwszej transzy z KPO.

Prezydent Andrzej Duda skierował styczniową nowelizację przepisów o Sądzie Najwyższym do Trybunału Konstytucyjnego w lutym br. w trybie kontroli prewencyjnej (jeszcze przed jej podpisaniem). Zdaniem PiS ta ustawa miała wypełnić superkamień milowy.

Przez miesiące sędziowie nie zajęli się tą sprawą. W poniedziałek wydał wyrok, w którym uznał, że przepisy uznane za niekonstytucyjne są "nierozerwalnie związane" z całą ocenianą nowelizacją. To oznacza, że prezydent nie podpisze tej nowelizacji, więc wizja otrzymania pierwszej transzy z KPO się oddala.