Dostał statuetkę za wulgarny hejt. Tak polscy influencerzy promują antyukraińską retorykę

Remigiusz "remsua" Kuban i Katarzyna "Kasix" Paciorek są parą streamerów. On ma nieco ponad pół miliona obserwatorów na Twitchu, ona – ok. 740 tys. Ale niewtajemniczeni w scenę polskiego internetu usłyszeli o nich dopiero w ten weekend. 

W trakcie gali rozdania nagród dla krajowych streamerów i influencerów duet został nagrodzony za najlepszy "Zwrot Akcji".

Gala – Złote Antosie – były organizowane przez "Mokrego Suchara" (nr 2 polskiego streamingu) i były transmitowane na żywo dla ponad 185 tys. widzów na Twitchu.

Na czym polegał ten nagrodzony zwrot akcji? Od rozmowy o zamówieniu z McDonalda w sekundę przeszli do antyukraińskiej propagandy. 

W trakcie jednego ze streamów prowadzonych przez Kasix do jej pokoju wchodzi remsua. Para mieszka ze sobą i czasem razem nagrywają. Katarzyna Paciorek po chwili ciszy rzuca z zaskoczenia pytanie w stylu debaty politycznej.

– Co byś zrobił, żeby polepszyć sytuację mieszkaniową w Polsce? – pyta swojego partnera Kasix. 

– Wyje***bym Ukraińców, żeby nam nie zajmowali miejsca – natychmiast odpowiada remsua. 

Odbierając nagrodę za ten "najlepszy zwrot akcji", powiedział przy śmiechach z sali:

– Chciałbym podziękować za docenienie słów, które napatoczyły mi się na język. Słów prawdy. 

Sala zareagowała brawami. 

Można pomyśleć, że dwójka młodych osób zajmujących się zawodowo graniem w Among Us, rzucających przypadkowe hasła na gali organizowanej przez gościa o ksywie Mokry Suchar nie jest reprezentatywna dla stosunku Polaków do Ukraińców. 

Rozdanie nagród, które miało miejsce na dzień przed 3. rocznicą pełnoskalowej inwazji na Ukrainę, potwierdza jednak tendencję, jaką obserwujemy w ostatnich miesiącach – Polki i Polacy są coraz bardziej niechętni wobec uchodźców i uchodźczyń z Ukrainy. 

Według opublikowanego wczoraj badania polski internet jest zalewany przez antyukraińską propagandę. Analiza przeprowadzona przez Stowarzyszenie Demagog we współpracy z Instytutem Monitorowania Mediów wskazuje na wzrost liczby i zasięgu treści antyukraińskich. Co istotne, nie jest to spowodowane wzrostem aktywności kont zajmujących się publikowaniem takich treści.

– Nie mamy dowodów na to, że aktorzy, którzy intencjonalnie produkują prorosyjską narracje byli w tym roku bardziej skuteczni – powiedział mi Łukasz Grzesiczak, starszy analityk Demagoga i autor raportu. – Wydaje się, że to polskie społeczeństwo wykazuje więcej niechęci wobec Ukraińców.

W ostatnim czasie antyukraińskie komentarze są coraz bardziej normalizowane w przestrzeni publicznej. Sceptycyzm w stosunku do uchodźców i uchodźczyń z Ukrainy pojawiał się w wypowiedziach osób, których do tej pory byśmy o niego nie podejrzewali. 

Przykładem niech będą wypowiedzi Rafała Trzaskowskiego. Prezydent Warszawy stwierdził, że uchodźcy ukraińscy, którzy nie pracują i nie płacą podatków w Polsce, nie powinni otrzymywać dotacji w ramach programu 800 plus. 

– Ewidentnie widać, że stosunek Polaków do Ukraińców się zmienia i skręca w kierunku antyukraińskim. Granie takimi nastrojami opłaca się wszystkim kandydatom na prezydenta – mówił mi wówczas Mirosław Skórka, prezes Związku Ukraińców w Polsce.

Scena polityczna to jednak tylko wycinek dyskursu publicznego. W końcu słowa Trzaskowskiego najprawdopodobniej miały mniejsze zasięgi od wypowiedzi remsuy. 

Popularność streamingu w Polsce rośnie, a wraz z nią popularność Twitcha. Polska publiczność na platformie streamingowej jest bardzo specyficzna. Jej fundament stanowią mężczyźni z pokolenia Z, którzy według różnych statystyk reprezentują ponad 80 proc. użytkowników. 

Podobną zależność widzieliśmy w trakcie rozdania Złotych Antosiów. Przeważająca większość uczestników stanowili młodzi mężczyźni. Wyjątki stanowią Kasix i Nieuczesana (nagrodzona za "Wtopę Roku" i streamerkę roku). 

Druga z nich jest zaangażowana we wspieranie ukraińskich uchodźców, organizując nawet charytatywne streamy, z których niektóre zbierały po kilkanaście tysięcy złotych. 

Kasix również zdaje się wkręcona w sytuację z remsuą wbrew swojej woli. Kiedy ten w trakcie streamu wypowiedział się na temat wpływu uchodźców wojennych na sytuację rynku nieruchomości w kraju, ona powiedziała stanowczo "Wyjdź!". 

Kiedy odbierali statuetkę powiedziała z ironią do remsuy: "Skoro jesteś taki wylewny, to może ty coś powiesz?". 

W tym czasie koledzy streamerzy wykrzykiwali swoje poparcie dla stanowiska jej partnera, przepijając krzyki wódką chowaną pod stołem. 

Podobne wnioski możemy wyciągnąć ze wspomnianego raportu Demagoga i IMM – przeważająca większość najpopularniejszych kanałów rozsiewających antyukraińską propagandę należy do mężczyzn. 

Dane z polskiego internetu nie pokrywają się jednak z raportami dotyczącymi ogółu polskiego społeczeństwa. Poparcie dla przyjmowania ukraińskich uchodźców zdecydowanie rzadziej deklarują kobiety. 

Możemy spodziewać się dalszej normalizacji antyukraińskich wypowiedzi. W końcu jedne z najbardziej rozpoznawalnych postaci dyskursu publicznego coraz dalej przesuwają granicę tego, ile można powiedzieć o naszych wschodnich sąsiadach. 

Do tego trudno o jednoznaczne słowa sprzeciwu. Widzieliśmy to również na gali rozdania nagród dla influencerów. 

Jedyny sprzeciw pojawił się ze strony jednego z gości gali, który po odebraniu nagrody przez duet streamerów wyszedł na scenę, żeby odciąć się od stanowiska remsuy: 

"Przepraszam bardzo, ale wydaje mi się, że nie powinniśmy być obojętni na takie przejawy ksenofobii, jak były w poprzedniej kategorii" – mówił. "Chciałbym z góry za całe grono osób, które się nie zgadzają z tego typu statementami przeprosić. Chciałem też zaznaczyć, że gdyby nie to, że te osoby, które nap****alają się za nas na Wschodzie, to będziecie mieli to samo".

Kiedy te słowa padły z mównicy, publiczność składająca się z jednych z największych influencerów w kraju, skandowała "Wypier***aj".