Prezydencki Fundusz Technologii pod ostrzałem. Czy to "wyważanie otwartych drzwi"?

Jeden z flagowych projektów kampanii prezydenckiej Karola Nawrockiego już niedługo może zostać wcielony w życie. Fundusz Rozwoju Technologii przemysłowych ma pomóc polskiej technologii konkurować z gigantami branży. Nie brakuje jednak słów krytycznych wobec planowanej ustawy.

Celem ustawy o Funduszu Rozwoju Technologii Przełomowych jest stworzenie mechanizmu finansowania innowacji w Polsce. Inicjatywa ma zapewnić stałe wsparcie dla badań i rozwoju w kluczowych sektorach przyszłości. 

Fundusz ten, z planowanym rocznym budżetem wynoszącym co najmniej 5 miliardów złotych, ma za zadanie umożliwić polskim firmom, uczelniom i instytutom naukowym konkurowanie na globalnym rynku, koncentrując się na dziedzinach takich jak sztuczna inteligencja, komputery kwantowe czy biotechnologia.

Krytyka prezydenckiego projektu skupiają się na dwóch głównych aspektach: dublowaniu istniejących już rozwiązań oraz braku zasobów po stronie prezydenta do realizacji takiego przedsięwzięcia.

Według Ministry Funduszy Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz nie ma potrzeby tworzenia nowego projektu, ponieważ rząd już powołał Fundusz Polskich Technologii Krytycznych, który dysponuje budżetem 4 mld zł i ma podobne cele.

Jej zdaniem próba tworzenia analogicznego funduszu przez prezydenta jest zbędna i stanowi "wyważanie otwartych drzwi". Zamiast tego, prezydent powinien skupić się na promowaniu już istniejącego funduszu, co pozwoliłoby uniknąć marnowania czasu i zasobów.

"W lipcu ruszył Fundusz Polskich Technologii Krytycznych. To 4 mld zł dla rozwoju przełomowych technologii w obszarach cyfrowych, biotechnologicznych, energooszczędnych i zasobooszczędnych" – napisała ministra w poście na X.

Drugi argument krytyczny odnosi się bezpośrednio do możliwości prezydenta w realizacji projektu. Komentatorzy podkreślają, że prezydent nie ma ani środków finansowych, ani zasobów instytucjonalnych do zarządzania tak dużym funduszem inwestycyjnym.

Tworzenie i administrowanie funduszem wymaga specjalistycznej wiedzy, rozbudowanego aparatu urzędniczego oraz dostępu do kapitału, co jest domeną rządu i odpowiednich ministerstw, a nie kancelarii prezydenta.