Jak sprawdzić zdolność kredytową? Tak dowiesz się, czy dostaniesz kredyt
Niezależnie od tego, czy potrzebujesz po prostu szybkiego zastrzyku gotówki, czy też zamierzasz zapożyczyć się na 30 lat na zakup mieszkania – będziesz musiał udowodnić bankowi, że może ci zaufać. Jak zyskać pewność, że nie będziesz mieć problemu z uzyskaniem kredytu? Najlepiej zawczasu sprawdzić swoją zdolność kredytową.
- Czym jest zdolność kredytowa?
- Jak oceniana jest zdolność kredytowa?
- Kiedy sprawdzać zdolność kredytową?
- Gdzie można sprawdzić zdolność kredytową?
- Jak sprawdzić zdolność kredytową w BIK?
- Sprawdzanie zdolności kredytowej przy kredycie hipotecznym
- Jak polepszyć zdolność kredytową przy zakupie mieszkania?
Czym jest zdolność kredytowa?
Na początek odpowiedzmy sobie jednak na pytanie, co mamy na myśli kiedy mówimy o zdolności kredytowej. Choć kredyty są dla banków jednym z najważniejszych źródeł zarobku, często zapomina się o tym, że każda pożyczka oznacza, że instytucja ta ponosi pewne ryzyko.Dlatego też, aby to ryzyko zminimalizować, bank przeprowadza analizę mającą określić, czy dasz radę spłacić w terminie pożyczkę wraz z odsetkami. Wynikiem tej analizy jest określenie twojej zdolności kredytowej: maksymalnej kwoty, którą przy określonych warunkach będziesz w stanie bezproblemowo spłacić.
Jak oceniana jest zdolność kredytowa?
Na jakiej podstawie bank sprawdzi twoją zdolność kredytową? Twoja wiarygodność jako kredytobiorcy zostanie oceniona w oparciu o następujące czynniki:- wysokość dochodów oraz forma twojego zatrudnienia (zdolność kredytowa może być różna w zależności od tego, czy podpisałeś umowę o pracę – czy też jesteś np. samozatrudniony);
- miesięczne koszty utrzymania, w tym czynsz i rachunki;
- twoje bieżące zadłużenie (w tej kategorii znajdą się zarówno już spłacane kredyty, jak i karty kredytowe czy limit debetowy na twoim koncie bankowym);
- wiek, stan cywilny, liczba osób na utrzymaniu, wykonywany zawód etc.;
- historia kredytowa (wszystkie spłacone do tej pory przez ciebie pożyczki: kluczowe jest, aby były one spłacane w terminie).
Choć z punktu widzenia klienta może się to wydawać nazbyt problematyczne, przy ocenie zdolności kredytowej pożyczkobiorcy bank musi ustalić m.in. czy po opłaceniu wszystkich należności klient wciąż będzie miał wystarczające środki na życie i czy w razie utraty pracy będzie w stanie znaleźć nowe zajęcie. W ten sposób bank upewnia się, że na udzieleniu kredytu zarobi – a nie straci – pieniądze.
Kiedy sprawdzać zdolność kredytową?
Zdolność kredytowa jest ważną informacją dla banku, w którym ubiegamy się o pożyczkę: instytucja sprawdza w ten sposób, czy posiadamy zdolność do spłacenia w określonym czasie całej kwoty wraz z odsetkami. Ocena zdolności kredytowej decyduje więc o tym, czy dostaniemy kredyt od banku. Swoją zdolność kredytową najlepiej jest sprawdzić zanim będziemy ubiegać się o większy kredyt: w ten sposób możemy zaoszczędzić dużo czasu.Istnieją jednak instytucje, które tylko pobieżnie sprawdzają naszą zdolność kredytową: są to firmy pozabankowe (znane także jako parabanki lub firmy pożyczkowe). Miejsca te nie sprawdzają zdolności kredytowej przed udzieleniem pożyczki, dzięki czemu można od nich łatwo i szybko pożyczyć pieniądze. Zaciągając tzw. chwilówkę bez sprawdzania zdolności kredytowej należy jednak uważać: jeśli spóźnimy się z płatnością rat, narażamy się na wysokie odsetki i długi.
Gdzie można sprawdzić zdolność kredytową?
Choć każdy bank stosuje do oceny zdolności kredytowej potencjalnego klienta swój własny algorytm, na rynku dostępnych jest wiele narzędzi, które pomogą nam ocenić swoją zdolność kredytową i oszacować kwotę, o jaką możemy ubiegać się w bankach.Sprawdzanie zdolności kredytowej online jest dzisiaj niezwykle proste: na wielu portalach internetowych dostępne są kalkulatory pozwalające wyliczyć swoją orientacyjną zdolność kredytową. Aby sprawdzić swoją zdolność kredytową w tych miejscach, musimy podać szereg informacji, których banki używają do określenia naszej zdolności do spłaty kredytu.
W jaki sposób bank sprawdza zdolność kredytową? W zależności od rodzaju pożyczki, o którą wnioskujemy, proces sprawdzania zdolności kredytowej może trwać od kilkunastu minut do nawet kilku tygodni. Analiza zdolności kredytowej klienta dzieli się na dwa etapy: część ilościową oraz część jakościową. W ramach analizy ilościowej bank sprawdza twoją sytuację finansową oraz to, ile wydajesz w stosunku do zarobionej kwoty – innymi słowy, czy po zapłaceniu raty będziesz mieć środki na życie. W tym celu musisz podać informacje o:
- wysokości swoich dochodów oraz tym, jak regularnie je otrzymujesz;
- miesięcznych kosztach utrzymania;
- aktualnie spłacanych kredytach i innym zadłużeniu.
- wiek;
- stan cywilny;
- liczba osób w gospodarstwie domowym;
- zawód, stanowisko, staż pracy;
- twoja historia kredytowa.
Korzystanie z kalkulatorów kredytowych pozwala nam ocenić nie tylko, czy mamy szansę otrzymać dany kredyt, ale również dopasować rodzaj kredytu do naszych możliwości: dowiemy się, jaka w danej sytuacji będzie wysokość miesięcznych rat i czy da się ją obniżyć np. wydłużając okres spłaty.
Należy jednak zaznaczyć, że samodzielne sprawdzanie zdolności kredytowej online powinno być jedynie punktem startowym. Jeśli zamierzamy ubiegać się o duży kredyt (np. hipoteczny), najlepiej jest skorzystać z usług doradcy kredytowego, który jest w stanie dokonać o wiele wiarygodniejszej oceny zdolności kredytowej niż kalkulatory internetowe. Oprócz samego określenia zdolności kredytowej, doradca kredytowy pomoże nam też znaleźć najkorzystniejszy w naszej sytuacji kredyt.
Jak sprawdzić zdolność kredytową w BIK?
Zanim bank udzieli ci jakiejkolwiek pożyczki, będzie chciał się dowiedzieć, jak wygląda twoja historia kredytowa i czy kiedykolwiek miałeś problemy ze spłatą swoich zobowiązań w terminie. W tym celu zwróci się m.in. do Biura Informacji Kredytowej – instytucji, w której znajdują się dane finansowe na temat zobowiązań finansowych danego klienta oraz tego, jak spłacał swoje wcześniejsze kredyty.Na ocenę naszej zdolności kredytowej mogą więc wpłynąć takie rzeczy, jak opóźnienia w spłacie zobowiązań finansowych w przeszłości, częstotliwość problemów ze spłatą oraz to, przez jaki czas mieliśmy długi. Jeśli nasza historia kredytowa nie jest więc nieskazitelna, przed złożeniem wniosku o kredyt warto sprawdzić, czego z BIK dowie się o nas bank.
W tym celu powinniśmy zamówić w BIK nasz aktualny raport kredytowy. Jak to zrobić? Najszybciej i najłatwiej będzie założyć konto na stronie www.bik.pl i potwierdzić swoją tożsamość za pomocą danych z dowodu osobistego, paszportu lub karty pobytu. Opłata za pojedynczy raport BIK wynosi 39 zł.
Istnieje również możliwość zamówienia raz na pół roku bezpłatnego raportu BIK – jednak będzie to proces dłuższy i nieco bardziej skomplikowany niż usługa płatna. Wniosek o “kopię danych” naszej informacji kredytowej można złożyć w Centrum Obsługi Klienta w Warszawie, wysyłając pismo za pomocą naszego konta w serwisie Biura Informacji Kredytowej. Czas oczekiwania na taki raport wynosi do jednego miesiąca, a jego zawartość będzie ograniczona do informacji zapisanych w ustawie.
Pamiętajmy przy tym, że jeśli w raporcie znajdą się nieprawdziwe, mamy prawo do zażądania usunięcia ich przed upływem 5 lat (po tym okresie od spłacenia kredytu, z którym mieliśmy problemy, możemy domagać się usunięcia negatywnego wpisu).
Co ciekawe, dla osób, które zamówiły płatny raport BIK, Biuro Informacji Kredytowej oferuje specjalną usługę: Analizator Kredytowy BIK. Działa on na podobnej zasadzie jak internetowe kalkulatory zdolności kredytowej: po wprowadzeniu danych zazwyczaj wymaganych przez bank (dochody, rodzaj zatrudnienia, liczba osób w gospodarstwie domowym etc.) pokazuje on, jakie mamy szanse na otrzymanie kredytu. Co ważne, w kalkulacjach wykorzystane zostaną dane na temat naszej historii kredytowej zgromadzone w BIK – do analizy będą więc wykorzystane dokładnie te informacje, które otrzyma bank.
Uwaga: choć sam Analizator Kredytowy BIK jest bezpłatny, konieczne jest posiadanie aktualnego raportu BIK, opracowanego mniej niż 7 dni temu. Dlaczego musi on być tak świeży? Wynika to z tego, że informacje w BIK są aktualizowane nawet kilka razy w tygodniu.
Sprawdzanie zdolności kredytowej przy kredycie hipotecznym
W większości przypadków, o ile nie mamy długów, nie powinniśmy mieć większych problemów z otrzymaniem kredytu gotówkowego. Zupełnie innym przypadkiem są jednak kredyty hipoteczne: ogromne pożyczki na zakup domu czy mieszkania, które mogą być rozpisane nawet na kilkadziesiąt lat. W tym przypadku powinniśmy przygotować się na to, że proces sprawdzania naszej zdolności kredytowej będzie znacznie dłuższy niż w przypadku pożyczki na kilka tysięcy złotych – a bank może zażądać wielu dodatkowych informacji.W internecie znajduje się wiele kalkulatorów zdolności kredytowej dla kredytu hipotecznego, które pozwolą na samym początku drogi sprawdzić, czy w ogóle mamy jakąkolwiek szansę na zaciągnięcie tego zobowiązania. Dobrym pomysłem jest tutaj skorzystanie ze wspomnianego powyżej Analizatora Kredytowego BIK – jeśli bowiem rozważamy zapożyczenie się na kilkaset tysięcy złotych, warto poznać nasze szanse przy jak największej ilości informacji.
Pamiętajcie jednak, że pozytywny wynik w kalkulatorze kredytowym online niczego nie gwarantuje. Z udzieleniem kredytu hipotecznego wiąże się bardzo wysokie ryzyko, w związku z czym warunki jego udzielania zmieniają się z miesiąca na miesiąc: jak można się było przekonać w czasie epidemii COVID-19, w odpowiedzi na zawirowania gospodarcze banki mocno zaostrzają kryteria przyznawania kredytów hipotecznych.
Jak polepszyć zdolność kredytową przy zakupie mieszkania?
O ile jednak bezpośredniego wpływu na stan całej gospodarki nie mamy, to mamy naprawdę wiele do powiedzenia w kwestii naszej własnej zdolności kredytowej do zaciągnięcia kredytu na zakup nieruchomości. Warto zresztą jak najwcześniej rozpocząć budowanie historii kredytowej – tak, aby w momencie ubiegania się o kredyt otrzymać go bez problemu.Jakie czynniki mogą wpłynąć na poprawę naszej zdolności kredytowej przy kredycie hipotecznym? Jedną z naszych kart przetargowych przy negocjacjach z bankiem z całą pewnością będzie wkład własny. Jak duży powinien być wkład własny? Będzie to oczywiście zależało od szeregu czynników, jednak zazwyczaj przyjmuje się, że wkład własny powinien wynosić minimalnie pomiędzy 10 a 20 proc. wartości nieruchomości, którą zamierzamy kupić. Mniejsza kwota nie musi nas jednak automatycznie dyskwalifikować – w zależności od sytuacji, bank może zgodzić się np. na wykupienie dodatkowego ubezpieczenie.
Jeśli mamy taką możliwość, warto również pomyśleć dobraniu współkredytobiorców. Do tego, aby wspólnie zaciągnąć kredyt hipoteczny, wcale nie trzeba być rodziną – korzystają z tego chętnie osoby znajdujące się w nieformalnych związkach. Nie ma też żadnych przeszkód co do tego, aby młodego kredytobiorcę w staraniach o fundusze na jego własne mieszkanie wsparli rodzice posiadający dobrą historię kredytową – koniec końców bankowi zależy przede wszystkim na tym, żeby zobowiązanie było regularnie spłacane.
Już na wiele lat przed złożeniem wniosku o kredyt hipoteczny możemy z kolei zacząć budować swoją historię kredytową. Jak już wspominaliśmy, negatywne informacje z Biura Informacji Kredytowej mogą zniweczyć nasze szanse na kredyt – ale istnieje także druga strona medalu. Jeśli w raporcie BIK jawimy się jako osoby, które odpowiedzialnie pożyczają pieniądze i spłacają na czas wszystkie swoje zobowiązania, będzie to dla banku znacznie lepsza informacja niż w sytuacji, w której kredyt na mieszkanie jest pierwszą pożyczką, o którą się ubiegamy.
Uwaga: choć w budowaniu historii kredytowej przydatne są takie instrumenty jak karta kredytowa czy limit debetowy na koncie osobistym – to równocześnie traktowane są one jako istniejące zobowiązanie i obniżają naszą zdolność kredytową. Przed złożeniem do banku wniosku kredytowego warto więc z nich zrezygnować.