Jak obliczyć ratę kredytu? Tak sprawdzisz, ile zapłacisz bankowi za kredyt
Kredyty – zarówno te gotówkowe, jak i hipoteczne – są popularnym sposobem finansowania zakupów: bank płaci za nas należną sumę pieniędzy, którą następnie spłacamy w miesięcznych ratach przez z góry ustalony okres czasu. Jak jednak obliczyć ratę kredytu, którą będziemy płacić? Nie jest to wcale tak trudne, jak by się mogło wydawać.
- Z czego składa się rata kredytu?
- Czym różnią się raty równe od rat malejących?
- Jak obliczyć ratę kredytu gotówkowego?
- RRSO a koszty kredytu
- Jak obliczyć ratę kredytu hipotecznego?
- Jak obniżyć ratę kredytu?
- Jaka wysokość raty kredytu jest bezpieczna?
Z czego składa się rata kredytu?
Decydując się na każdego rodzaju kredyt, musimy być świadomi, że zwrócimy bankowi więcej pieniędzy, niż od niego pożyczyliśmy. Nie istnieje jednak coś takiego jak jeden ustalony typ pożyczki: ostateczne koszty kredytu będą się różnić w zależności od oferty danego banku. Niezależnie jednak od tego, co ostatecznie ustali bank, w skład raty kredytu wchodzą zazwyczaj:- część kapitałowa – czyli spłata części sumy pożyczonej nam przez bank;
- oprocentowanie stałe lub zmienne – na jego podstawie obliczana jest kwota należnych odsetek. Przy stałym oprocentowaniu wysokość odsetek jest niezmienna przez cały czas spłacania kredytu, z kolei przy oprocentowaniu zmiennym ustalana jest według wskaźnika WIBOR i jest zależna od aktualnej wysokości stóp procentowych;
- prowizja – czyli opłata, którą bank pobiera za udzielenie kredytu, zazwyczaj liczona jako procent od wartości pożyczki;
- ubezpieczenie – niekoniecznie jest to obowiązkowa część kredytu (zwłaszcza przy kredytach gotówkowych), jednak jego wykupienie może wpłynąć na obniżkę np. wysokości oprocentowania lub prowizji;
- dodatkowe opłaty – wszelkie dodatkowe koszty ustalone przez bank.
Czym różnią się raty równe od rat malejących?
Każdy kredyt udzielony przez bank składa się z dwóch elementów: części kapitałowej oraz części odsetkowej. Pierwsza z nich jest po prostu całą kwotą pożyczoną przez bank, z kolei druga składa się z różnego rodzaju dodatkowych opłat – stanowią one zysk banku za udzielenie kredytu i rekompensatę ponoszonego w ten sposób ryzyka finansowego.Raty kredytu mogą być równe – oznacza to, że ich wysokość pozostanie na takim samym poziomie przez cały okres spłacania kredytu. Choć w tym okresie udział części kapitałowej i części odsetkowej w ratach będzie zmienny, wszystko będzie wyliczone w ten sposób, aby spłacona przez nas rata pozostawała na tym samym poziomie.
Istnieje także możliwość zaciągnięcia kredytu z ratami malejącymi. W tym wypadku spłacanie kredytu zaczniemy od wyższych rat niż w przypadku rat równych – ale raty będą się systematycznie zmniejszać. Przez cały czas spłaty część kapitałowa raty jest w tym wypadku równa – zmienia się tylko część odsetkowa.
Wybierając typ rat, możemy dostosować wysokość comiesięcznych wpłat to naszych preferencji. W obu przypadkach możliwa jest wcześniejsza spłata kredytu. Zaletą rat malejących będzie szybkość spłaty kapitału: dzięki temu odsetki będą z czasem robiły się niższe ponieważ będą naliczane od niższej kwoty. Z kolei raty równe pozwalają lepiej zaplanować przyszłe wydatki – a w początkowym okresie spłaty kredytu rata równa jest niższa niż byłaby w przypadku raty malejącej.
Jak obliczyć ratę kredytu gotówkowego?
Choć wiele osób woli polegać na wyliczeniach prezentowanych przez banki, możemy sami wziąć się za obliczanie raty kredytu. Należy jednak zaznaczyć, że metoda obliczeń będzie różna w zależności od tego, jaki typ rat wybierzemy.Dość trudne jest niestety obliczanie elementów składowych raty stałej. W tym wypadku najpierw wyliczamy część odsetkową, zależną od pozostałej do spłaty kwoty kapitału oraz od ilości dni w danym miesiącu. Potem dodajemy do niej część kapitałową – tak, aby rata osiągnęła ustaloną wcześniej wysokość. Warto przy tym dodać, że przy ratach stałych bardzo często na koniec płacimy tzw. ratę wyrównującą, która pozwala do końca spłacić cały koszt kredytu.
Ze względu na poziom skomplikowania, przy ratach stałych najbezpieczniej jest skorzystać z internetowych kalkulatorów rat.
Inaczej sprawa wygląda w przypadku rat malejących. Łatwo jest obliczyć tutaj część kapitałową kredytu, gdyż jest ona co miesiąc taka sama. Z kolei część odsetkowa będzie z każdą spłatą robiła się coraz mniejsza, gdyż odsetki będą naliczane od niższej kwoty. Wzór na obliczenie raty malejącej kredytu przedstawia się następująco:
rata = część kapitałowa + część odsetkowa
przy czym:
- część kapitałowa = początkowa kwota kredytu / ilość wszystkich rat
- część odsetkowa = kwota kredytu pozostała do spłaty * oprocentowanie w skali roku / ilość rat w roku (plus dodatkowe koszty).
RRSO a koszty kredytu
Jeśli znamy wysokość poszczególnych części składowych naszych rat, jesteśmy w stanie obliczyć na ich podstawie całkowity koszt kredytu: chodzi tutaj o łączną sumę, którą zapłaciliśmy bankowi poza spłatą kapitału. Po co są nam informacje o kosztach? Pozwalają one porównać kredytową ofertę różnych banków i wybrać spośród nich tę najbardziej opłacalną.Istnieje jednak inny sposób na porównanie ofert kredytów w różnych polskich bankach, nie wymagający od nas żmudnych wyliczeń. Mowa o RRSO, czyli rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania. Wskaźnik ten prezentuje całkowity koszt danego kredytu ponoszony przez konsumenta – przedstawiając go w formie wartości procentowej całkowitej kwoty kredytu w ujęciu rocznym.
Przedstawianie RRSO jest obowiązkiem banku, a informacja o nim powinna się znaleźć w każdej ofercie – pozwala to konsumentom na szybkie obliczenie i porównanie kosztów kredytu w różnych bankach.
Jak obliczyć ratę kredytu hipotecznego?
Szczególnym typem kredytu jest kredyt hipoteczny – udzielana na wiele lat pożyczka na zakup nieruchomości, którą od większości kredytów odróżnia nie tylko czas jej spłaty, ale również warunki, na których jest udzielana. Praktycznie niemożliwe jest dzisiaj otrzymanie kredytu hipotecznego bez wkładu własnego: od potencjalnego kredytobiorcy banki wymagają wpłacenia co najmniej 10 proc. wartości nabywanego mieszkania lub domu, w wielu przypadkach mogą zażądać nawet 20 proc. albo i więcej.Oprócz wkładu własnego, podstawowym warunkiem otrzymania kredytu hipotecznego jest również posiadanie stabilnych zarobków oraz wystarczającej zdolności kredytowej: rata kredytu hipotecznego będzie często stanowiła sporą część naszych miesięcznych zarobków, musimy więc na wstępie udowodnić bankowi, że nasze dochody wystarczą na pokrycie zarówno kosztów utrzymania, jak i raty kredytu.
Części składowe raty kredytu hipotecznego będą takie same, jak w przypadku kredytu gotówkowego: każda rata będzie złożona z części kapitałowej oraz części odsetkowej. W zależności od naszej zdolności kredytowej zaoferowane nam raty kredytu mogą być stałe lub malejące (przy czym do otrzymania rat malejących potrzebna jest wyższa zdolność kredytowa). Warto przy tym dokładnie obliczyć ratę kredytu hipotecznego dla każdej z opcji, gdyż przy tak dużej kwocie pożyczki różnice w kosztach są bardzo znaczące i mogą sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych na niekorzyść rat stałych.
Obliczanie raty kredytu hipotecznego będzie wyglądać podobnie jak w przypadku kredytu gotówkowego – jednak zamiast to robić ręcznie, warto skorzystać z dostępnych w internecie kalkulatorów kredytu hipotecznego. W ten sposób już rozważając ubieganie się o kredyt hipoteczny możemy obliczyć ratę, którą będziemy w stanie spłacać co miesiąc bez uszczerbku dla naszego stylu życia.
Do skorzystania z kalkulatora kredytu hipotecznego potrzebujemy następujących danych:
- wartości nieruchomości,
- wysokości wkładu własnego,
- kwoty kredytu, który chcemy zaciągnąć,
- liczby lat, przez które zamierzamy spłacać kredyt.
Jeśli mamy już na oku konkretny bank, możemy skorzystać z dostępnego na jego stronie symulatora kredytowego. Od kalkulatorów kredytowych różni go to, że symulator kredytowy jest dostosowany do konkretnej oferty – a często pozwala nam sprawdzić, jak wysokość rat będzie się zmieniała po dokupieniu określonych usług finansowych.
Jak obniżyć ratę kredytu?
Jeśli po obliczeniu raty kredytu okaże się, że jest ona dla nas zbyt wysoka, istnieje kilka sposobów na jej obniżenie. Podstawowym jest wydłużenie czasu spłaty kredytu: im więcej rat, tym mniej wynosi każda z nich. Należy jednak uważać: każde wydłużenie czasu spłaty przekłada się na wzrost ogólnych kosztów kredytu – czyli oznacza, że oddamy bankowi więcej pieniędzy.Jeśli spłacamy kredyt ze znacznie wyższą marżą niż aktualnie dostępna na rynku, możemy obniżyć ratę kredytu przez wynegocjowanie niższej marży – w tym wypadku nie obejdzie się jednak bez aneksu do umowy kredytowej. Jeśli bank się na to nie zgodzi, możemy poszukać możliwości refinansowania kredytu – czyli spłacenia go za pomocą kredytu zaciągniętego w innym banku. W tym wypadku musimy jednak uwzględnić koszty wcześniejszej spłaty kredytu w pierwszym banku oraz prowizji banku refinansującego.
Jaka wysokość raty kredytu jest bezpieczna?
Kwestia tego, czy będziemy w stanie regularnie spłacać zaciągnięty kredyt, powinna interesować nie tylko bank, ale również nas samych – jeśli raty będą za wysokie, w razie problemów finansowych spowodowanych np. utratą pracy może zabraknąć nam pieniędzy na spłatę kredytu, przez co popadniemy w długi.W ocenie tego, czy dana wysokość raty kredytu jest bezpieczna, pomoże nam tzw. wskaźnik DTI (ang debt-to-income), określający relację raty do naszych miesięcznych dochodów. Komisja Nadzoru Finansowego rekomenduje, aby przy kredytach złotówkowych udzielanych dla przychodów poniżej średniej krajowej wskaźnik DTI wynosił maksymalnie 50 proc., zaś przy kredytach udzielanych dla przychodów przekraczających średnią krajową nie był wyższy niż 65 proc.
W praktyce trudno będzie nam znaleźć oferty kredytowe sięgające takiego poziomu. Każdy z banków samodzielnie ustala górną granicę wskaźnika, zazwyczaj jednak jest ona na poziomie 30-40 proc. Warto przy tym zaznaczyć, że im niższy jest nasz wskaźnik DTI, tym mamy większą szansę na otrzymanie kredytu.