Ulga last minute. Kilka sposobów na obniżenie podatków. Czas tylko do 31 grudnia

• PIT za 2022 rok. Ostatnia szansa na zmniejszenie podatku. Jak to zrobić? M.in. poprzez darowizny
• Najwięcej zyska ten, kto wspiera charytatywno-opiekuńczą działalność kościoła
• Oszczędzić na podatkach można także oddając krew czy wspierając zawodówki
• Czas mija 31 grudnia. Kto i ile konkretnie może zyskać? Wyjaśniamy

Chcesz obniżyć podatki? Masz czas tylko do końca roku. Optymalizacja jest jeszcze możliwa, ale zegar tyka. Z końcem 31 grudnia ucieknie szansa na ulgi podatkowe za 2022 rok. Kto i ile może skorzystać? Tłumaczymy.

Ulgi podatkowe w PIT za 2022 rok

– Nie mamy za dużo ulg, polski system podatkowy nie oferuje dużo odliczeń. Najbardziej popularna jest ulga prorodzinna, czyli na dzieci – powiedział w "Rozmowie tygodnia" INNPoland Andrzej Marczak, ekspert podatkowy, partner KPMG.

– I to jest ulga odliczana od podatku, jest mało takich ulg. Więcej jest ulg odliczanych od dochodów, na przykład darowizny – podkreślił Marczak.

Darowizna odliczana od dochodu

Ulga podatkowa liczona od darowizny to najłatwiejszy rodzaj obniżenia podatku za 2022 rok. Wystarczy przelew na rzecz odpowiedniej organizacji, a jego potwierdzenie będzie wystarczającym dowodem dla skarbówki.

Zwykle darowizny na organizacje pożytku publicznego (OPP) można odliczyć do 6 proc. rocznego dochodu. Są jednak wyjątki, które znacznie podwyższają stawkę możliwego odliczenia.

– Zbliża się koniec roku, mamy okreś świąteczny. Warto otworzyć serce i wspierać różne organizacje – stwierdził Andrzej Marczak. Podkreślił, że jest szereg podmiotów, na których darowiznę można odliczać w kwocie wyższej niż 6 proc. dochodu.

Wyższa ulga na charytatywną działalność kościoła

Rozliczając darowiznę na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą można odliczyć do nawet 100 proc. dochodu.

Jak podaje fiskus, dla przykładu, gdy ktoś przekazał darowiznę na rzecz ośrodka pedagogiczno-rehabilitacyjnego, który prowadzi Zgromadzenie Sióstr (czyli kościelna osoba prawna), można odliczyć od dochodu całą przekazaną kwotę, bez żadnego limitu.

Prawo do odliczenia takiej darowizny wynika z poszczególnych ustaw o stosunku państwa do danego kościoła, tj.:

• do Kościoła Katolickiego,
• do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego,
• do Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego,
• do Kościoła Chrześcijan Baptystów,
• do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego,
• do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego,
• do Kościoła Zielonoświątkowego,
• do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów,
• do Kościoła Polskokatolickiego
• do Kościoła Katolickiego Mariawitów
• do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego.

Kult religijny

Z tej ulgi może skorzystać każdy, kto przekazał darowiznę na cele kultu religijnego. Jest to np. darowizna przekazana kościołom, związkom religijnym lub kościelnym osobom prawnym (tj. zakonom, parafiom) na m.in.:

• budowę lub remont,
• wyposażenie,
• zakup przedmiotów liturgicznych, np. monstrancji.

Darowiznę potwierdza się wykonanym przelewem, a jeśli jest ona niepieniężna – na oświadczenie obdarowanego. W ten sposób można zyskać do 6 proc. rocznego dochodu.

Kształcenie zawodowe

Wspierając zawodówki też można uzyskać ulgę do wysokości 6 proc. dochodu (lub przychodu, w zależności, czy mowa o pracy na umowę, czy samozatrudnieniu).

Z ulgi od darowizny na cele kształcenia zawodowego skorzysta osoba, która przekazała wsparcie w formie materiałów dydaktycznych lub środków trwałych (z wyjątkiem tych, które są niekompletne, niezdatne do użytku lub są starsze niż 12 lat).

Darowiznę mogą otrzymać:

• publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
• publiczne placówki i centra.

Wysokość darowizny udowadnia się przedstawiając dokument zawierajacy dane darczyńcy oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Odbudowa zabytków

Kolejny szybki przelew i znowu obniżka do 6 proc. rocznego dochodu. Rząd zachęca, by wspierać odbudowę takich zabytków, jak Pałac Saski, Pałac Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie.

Z ulgi skorzysta każda osoba, która przekazała darowiznę na przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie odbudowy wyżej wymienionych zabytków. Odlicza się kwotę faktycznie przekazanej darowizny, jednak nie więcej jednak niż 6 proc. dochodu/przychodu.

Warto pamiętać, że limit jest wspólny z odliczeniami z tytułu darowizn na cele:

• określone w ustawie o działalności pożytku publicznego,
• kultu religijnego,
• honorowego krwiodawstwa,
• kształcenia zawodowego.

Pałacyk plus 

– Polski Ład likwiduje tak zwany Pałacyk plus, czyli ulgę szeroko komentowaną w mediach, na zakup nieruchomości, która jest zabytkiem – powiedział nam Andrzej Marczak, partner KPMG.

– Tu maksymalnie od dochodu można sobie odliczyć nawet 500 tys. złotych. To ostatni moment. Jeśli ktoś chce sobie kupić pałacyk, to ma 500 zł za metr kwadratowy do tysiąca metrów, czyli do pół miliona złotych, czas tylko do 31 grudnia – dodał ekspert.

Wydatek ten nie może być związany z samym zakupem. Tu trzeba też wykazać, że poniesiono koszt związany z pracami konserwatorskimi, wydatek na remont itp., ale w przypadku takich zabytków to właściwie tylko formalność.

Ulga za krew

Dość ciekawą ulgą, dotycząca odliczania od dochodu, a jednak dość mało popularną, jest ulga za krwiodawstwo. Przysługuje w wysokości 130 zł za każdy oddany litr krwi lub osocza.

Wysokość darowizny dokumentuje się zaświadczeniem uzyskanym od jednostki, która realizuje zadania w zakresie pobierania krwi (czyli z RCKiK). W zaświadczeniu podawana jest ilość bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników.

IKZE. Odkładanie na emeryturę obniża podatek

Istnieje również ulga na wydatki poniesione na przyszłą emeryturę, jeśli przelewamy środki na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, czyli IKZE (oferowane przez wiele banków).

Ulga na płatność na IKZE też jest odliczana od dochodu. Możemy założyć konto, wpłacać na przyszłą emeryturę i rok rocznie odliczać ten wydatek.

W 2022 roku limit dla osób fizycznych (zatrudnienie na umowę) wynosi 7106,40 zł, z kolei w przypadku działalności (w tym jednoosobowa działalność gospodarcza) rośnie on do kwoty 10 659,60 zł.

Jak tłumaczy nam Andrzej Marczak, od dochodu odliczamy kwotę, którą uzyskamy po przemnożeniu kwoty wpłaconej na IKZE o stawkę podatkową.

Dla osób z pierwszego progu podatkowego na zasadach ogólnych (stawka 12 proc.), przy wpłacie górnego limitu będzie to kwota 853 zł czystego zysku, dla prowadzących działalność już 1280 zł. Jednak im wyższe zarobki, tym większy zysk.

Dla osób pracujących na etacie i opodatkowanych stawką 32 proc. przez cały rok (12 miesięcy w drugim progu podatkowym) zysk wynosi 2274 zł. Dla osób samozatrudnionych, rozliczających się na zasadach ogólnych z podatkiem 32 proc., korzyść ta wynosi już 3411 zł.

Do uzyskania ulgi trzeba jedynie przedstawić dokument, z którego wynika, że ponieśliśmy taki wydatek. Ten powinien zawierać m.in. dane, które identyfikują wpłacającego, odbiorcę wpłaty, tytuł i kwotę wpłaty. Takim dokumentem jest np. przelew bankowy.

Stąd też bardzo łatwo – jeśli będziemy do 31 grudnia posiadaczami konta IKZE – dokonać takiej wpłaty w celu obniżenia podatku za 2022 rok, płaconego już w 2023.

Ulga na termomodernizację

Do 53 tys. zł od dochodu można odliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej. Jest szansa, by zdążyć jeszcze w tym roku, bo ulgę odlicza się na podstawie faktury VAT, wystawionej przez czynnego podatnika.

Odlicza się m.in. wydatki na docieplenie domu, wymianę pieca, fotowoltaikę, pompę ciepła itp.

– To też zachęta, zwłaszcza w dobie kryzysu energetycznego, gdy energia jest tak droga, do inwestowania we własny dom – powiedział nam Andrzej Marczak z KPMG.

– Przyjemne i pożyteczne, bo zyskujemy nie tylko na zmniejszeniu kosztów za energię w przyszłości, ale też od razu na podatku. Odliczenie do 53 tys. zł to jest duża kwota – dodał. 

Najem prywatny 

Należy też pamiętać, że najem prywatny od 1 stycznia 2023 roku będzie rozliczany wyłącznie w oparciu o ryczałt. A to oznacza, że nie będzie można odliczać od podatku wszelkich kosztów z tym związanych, jak choćby remontu mieszkania. 

Dlatego tu również trzeba by było opłacić z góry fakturę za usługę remontu do 31 grudnia, by móc ten koszt odliczyć od dochodu. Od 1 stycznia nie będzie już to możliwe. 

Jak informowaliśmy wcześniej w INNPoland, tylko do końca 2022 roku najem prywatny można rozliczać według skali podatkowej, czyli na zasadach ogólnych. To dwa progi dochodowe i stawki 17 oraz 32 proc.

Po nowemu będzie tylko ryczałt, bez możliwości odliczenia kosztów i ze stawkami 8,5 proc. podatku do 100 tys. zł przychodów oraz 12,5 proc. powyżej tej kwoty.

– Fiskus doszedł do wniosku, że ryczałt w przypadku najmu jest tak popularny, że nie będzie możliwości rozliczenia się ze skarbówką na innych zasadach. Podkreślmy, że mówimy wyłącznie o najmie prywatnym – powiedział w "Rozmowie tygodnia" INNPoland Andrzej Marczak, partner KPMG, ekspert podatkowy.

– Należy pamiętać, że w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego od podatku nie odliczamy kosztów, dlatego ważne jest skonstruowanie odpowiedniej umowy z najemcą, by jasno z niej wynikało, jakie opłaty ponosi – dodał.

– Zmiana wchodzi w życie już od stycznia 2023 roku, czyli jakiekolwiek koszty, jak choćby remont mieszkania, będzie można odliczyć od podatku tylko do końca 2022 roku. Chyba, że ktoś prowadzi działalność gospodarczą i rozszerzy ją o najem, dopisując odpowiedni kod PKD do CEIDG. W przypadku najmu prywatnego takiej możliwości nie będzie – podkreślił Andrzej Marczak.

Ulga prorodzinna

Wróćmy teraz do wspomnianej na początku artykułu i najbardziej popularnej ulgi, a zarazem odliczanej od podatku, a nie dochodu – ulgi na dziecko.

Na pierwsze i drugie dziecko jest to 1112 zł, na trzecie stawka rośnie do 2000 zł, a od czwartego i na każde kolejne jest to 2700 zł. Ulgi te się sumuje. Czyli jeśli ma się troje dzieci, ulga łączna to 4224 zł, a na czworo – 6924 zł. 

Z tym, że w przypadku jedynaków obowiązują limity dochodów. Do 112 tys. zł w przypadku małżeństw (sumuje się dochody obojga) oraz w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko. Z kolei 56 tys. zł w przypadku osoby bez związku małżeńskiego. Limity te znikają wraz z drugim i kolejnym dzieckiem.

– Bardzo popularna cały czas jest ulga rehabilitacyjna, dla osób, które utrzymują osobę z niepełnosprawnością lub same są takimi osobami – podkreślił Andrzej Marczak.

Ulga rehabilitacyjna 

Warto pomagać potrzebującym. Ulga rehabilitacyjna przysługuje tym, którzy opiekują się osobą z niepełnosprawnością, jeśli ta nie zarabia w ciągu roku więcej niż 15010 zł i 56 gr. 

W ramach nielimitowanych wydatków (cała kwota poniesionego kosztu) można odliczyć od podatku te, przeznaczone m.in. na adaptację i wyposażenie mieszkań zgodnie z potrzebami osoby z niepełnosprawnością, ale też zakup, naprawę lub najem sprzętu potrzebnego do rehabilitacji czy za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym. 

Jeśli mamy osobę, którą możemy się w ten sposób zaopiekować, przy okazji możemy zoptymalizować sobie podatki. To tylko kilka wydatków, na stronie podatki.gov.pl w zakładce "Ulgi, odliczenia i zwolnienia" można znaleźć całą listę odliczeń od podatku na te i inne cele.