Budżet państwa notuje potężny deficyt. Wynik jest gorszy niż rok temu
Ministerstwo Finansów poinformowało, że na koniec czerwca 2024 roku odnotowano deficyt w budżecie państwa na poziomie kilkudziesięciu miliardów złotych. Oznacza to, że już teraz zrealizowano 38 proc. planu całorocznego. Szef resortu finansów podzielił się także danymi na temat dochodów do budżetu państwa i porównał je z zeszłorocznymi wynikami.
W zestawieniu z czerwca 2024 roku widać, że zadłużenie państwa jest wyższe niż to, jakie zarobki Polska jest w stanie wygenerować. Niekoniecznie oznacza to, że sytuacja jest dramatyczna. Deficyt w budżecie może być uzasadniony, na przykład chęcią intensywnego inwestowania w kluczowe obszary funkcjonowania Polski, chociażby tych związanych z obronnością, czy energetyką.
Dochody Polski są niższe niż wydatki. Deficyt to kilkadziesiąt miliardów złotych
Z informacji udostępnionych przez szefa resortu finansów – Andrzeja Domańskiego, wynika, że dochody budżetu państwa wyniosły 303,9 miliardów złotych (44,5 proc.), a Polska notuje przyspieszenie dynamiki wpływów z VAT. Andrzej Domański nie poinformował w swoim wpisie, na jakim poziomie zanotowano wydatki ze skarbu państwa.
Takie informacje przekazało natomiast Ministerstwo Finansów. Zgodnie z opublikowanymi danymi, Polska w okresie od stycznia do czerwca 2024 roku wydała 373,8 miliarda złotych (43,1 proc.). W podsumowaniu szacunkowego wykonania budżetu państwa pojawiły się również informacje dotyczące deficytu – suma wyniosła 69,9 mld zł (38 proc.).
Jakie instytucje pochłonęły najwięcej pieniędzy z budżetu państwa?
Na rządowej stronie Ministerstwo Finansów opublikowało także zestawienie, z którego można się dowiedzieć, jakie instytucje wydawały najwięcej pieniędzy na funkcjonowanie. Warto zaznaczyć, że dotyczy to nie tylko kosztów działalności, ale także tych związanych z wypłacaniem, na przykład pieniędzy dla świadczeniobiorców.
Według informacji przedstawionych przez resort finansów, wydatki w okresie styczeń-czerwiec 2024 w poszczególnych sektorach prezentowały się następująco:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych –77,3 mld zł (42,8 proc. planu),
- Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – 68,5 mld zł (58,1 proc. planu),
- Obrona Narodowa – 42,8 mld zł ( 36,4 proc. planu),
- Obsługa długu Skarbu Państwa – 26,6 mld zł tj. 40,1% planu,
- Budżety Wojewodów – 26,3 mld zł (54,9 proc. planu),
- Sprawy wewnętrzne – 20,5 mld zł (46,0 proc. planu),
- Środki własne UE – 16,2 mld zł (47,1 proc. planu),
- Szkolnictwo wyższe i nauka – 15,2 mld zł (48,2 proc. planu).
W jakich przypadkach wydawano więcej pieniędzy niż w 2023 roku?
Więcej pieniędzy z budżetu państwa wydano w przypadku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W porównaniu z tym samym okresem (styczeń-czerwiec) nastąpiła zwyżka kosztów o 30,2 mld zł. Było to związane m.in. z realizacją programu "Rodzina 800+". Wtedy wartość świadczenia w ramach wspomnianego projektu wzrosła z 500 zł do 800 zł.
Wyższe wydatki pochłonął także FUS. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych przeznaczył na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo 23,6 mld zł, czyli o 2,7 mld zł więcej niż w 2023 roku. Z budżetu ZUS w kwietniu wypłacono również dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, czyli tzw. trzynastkę – operację sfinansowano z Funduszu Solidarnościowego.
O większych wydatkach ze skarbu państwa zadecydowały wypłaty subwencji ogólnych. Pochłonęło to o 18,9 mld złotych więcej m.in. w związku z podwyżką wynagrodzeń dla nauczycieli o 30 proc. W 2024 roku po raz pierwszy przekazano także środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego.
Wydatki Polski są też wyższe o ok. 5,7 mld zł ze względu na wykonanie budżetów wojewodów. Wykonania obrony narodowej powiększyły się o 7,2 mld zł – zadecydowało o tym przekazanie środków do Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na zakup sprzętu i uzbrojenia wojskowego. O 2,1 mld zł więcej przekazano na środki własne UE, a także o 1,5 mld zł więcej zapłacono za obsługę długu Skarbu Państwa.