Firma wręcz stworzona dla wolnych zawodów. Wady i zalety spółki partnerskiej

Co to jest spółka partnerska?

Spółka partnerska jest rodzajem osobowej spółki handlowej. Zasady jej prowadzenia reguluje ustawa Kodeks spółek handlowych z 15 września 2001 r. KSH definiuje spółkę partnerską jako "spółkę osobową, utworzoną przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą". Ten typ spółki osobowej wywodzi się z prawa amerykańskiego (Limited Liability Partnership, LLP), gdzie zaczęto go wprowadzać na początku lat 90.

Kto może założyć spółkę partnerską? [PRZYKŁADY]

Spółka partnerska może być założona przez dwie lub więcej osoby fizyczne wykonujące wolne zawody – ale jakie zawody mamy tutaj na myśli? Niestety, wadą spółki partnerskiej jest to, że prawo do jej założenia mają tylko niektórzy. Ustawa KPH podaje, że partnerami w tego typu spółce mogą zostać osoby uprawnione do wykonywania 21 zawodów:

Uwaga: niektóre z tych zawodów mają dodatkowe ograniczenia dotyczące tego, z którymi zawodami mogą prowadzić spółkę partnerską.

Jak założyć spółkę partnerską?

Do założenia spółki partnerskiej wymagane jest podpisanie umowy spółki (nie musi być to w formie aktu notarialnego) oraz rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym. Dopiero od momentu rejestracji w KRS możemy mówić o istnieniu spółki.

Umowa spółki partnerskiej musi zostać zawarta przez wszystkich partnerów w formie pisemnej. W jej treści muszą znaleźć się obowiązkowe elementy:

Jak powinna wyglądać nazwa spółki partnerskiej?

Naszej spółce partnerskiej nie możemy nadać dowolnej nazwy. Nazwa spółki musi zawierać: Tak więc spółka partnerska założona przez doradcę podatkowego Ignacego Iksińskiego oraz kilku partnerów może nazywać się "Doradcy podatkowi Ignacy Iksiński i partnerzy", zaś prowadzone przez Annę Kowalską i Marcelego Mordęgę biuro tłumaczeniowe – "Anna Kowalska i Marceli Mordęga – tłumacze przysięgli – spółka partnerska".

Czy spółka partnerska ma osobowość prawną?

Spółka partnerska nie posiada osobowości prawnej. Równocześnie jednak posiada ona zdolność prawną. Dzięki temu może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, takie jak: zatrudnianie pracowników, nabywanie nieruchomości, zaciąganie pożyczek.

Co składa się na majątek spółki partnerskiej?

Jedną z zalet spółki partnerskiej jest fakt, że prawo nie wyznacza minimalnego kapitału niezbędnego do jej założenia. Choć każdy ze wspólników ma obowiązek wniesienia własnego wkładu, w praktyce firma może rozpocząć działalność bez majątku początkowego – wkładem może być bowiem samo świadczenie pracy lub innych usług. Do spółki partnerskiej można również wnieść: prawo własności praw rzeczowych oraz nieruchomości i rzeczy ruchomych przeniesione na spółkę. Elementu wkładu każdego ze wspólników muszą być jednak jasno określone w umowie spółki.

Majątek spółki partnerskiej składa się jednak również z mienia nabytego podczas działalności spółki – jest ono własnością spółki, a nie współwłasnością partnerów. Wszystkim partnerom przysługuje natomiast równy udział w zysku spółki, niezależnie od wkładu początkowego. Jeśli jeden ze wspólników chce mieć większy udział w zyskach, zasady podziału zysku spółki muszą zostać określone w umowie spółki.Odpowiedzialność spółki partnerskiej
Kwestia odpowiedzialności za zobowiązania spółki partnerskiej wobec osób trzecich jest dla wielu osób największą zaletą tej formy działalności: choć działamy ze wspólnikami, to ponosimy odpowiedzialność jedynie za swoje błędy.

Jak możemy dowiedzieć się z KSH, partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki, które są wynikiem działań podejmowanych przez pozostałych partnerów podczas wykonywania wolnego zawodu – ani też za zobowiązania powstałe w wyniku błędów osoby zatrudnionej w firmie, której kierownikiem był inny wspólnik.

W przeciwieństwie jednak do innych spółek osobowych odpowiedzialność ta może być modyfikowana. Jak stanowi ustawa, w umowie spółki jeden lub więcej partnerów mogą zgodzić się na ponoszenie takiej odpowiedzialności, jak w spółce jawnej – czyli nieograniczonej odpowiedzialności majątkowej. Jeśli zdecydujemy się na takie rozwiązanie, wierzyciele będą mogli dochodzić roszczeń od jakiegokolwiek wspólnika, nie tylko tego, który jest odpowiedzialny za powstanie zobowiązania.

Jeśli jednak zobowiązanie nie powstało w wyniku błędu jednego z partnerów podczas wykonywania wolnego zawodu, wszyscy partnerzy muszą solidarnie odpowiadać
całym swoim majątkiem. W praktyce oznacza to, że od wszystkich wspólników można dochodzić zapłaty za zaległości, które powstały w wyniku np. niepłacenia rachunków.

Kto może reprezentować spółkę partnerską?

O ile wspólnicy nie postanowili inaczej, spółkę partnerską może reprezentować (czyli np. zawierać wiążące umowy) każdy z nich. Już w czasie istnienia spółki można pozbawić jednego z partnerów prawa do jej reprezentowania – jednak musi zaistnieć ku temu ważny powód, a decyzja musi zostać podjęta większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów.

Zdecydowaną zaletą spółki partnerskiej jest natomiast możliwość ustanowienia zarządu, który będzie reprezentował spółkę na zewnątrz. Zarząd może być jedno- lub wieloosobowy, a w jego skład mogą wchodzić zarówno sami partnerzy, partnerzy z osobami trzecimi, jak również tylko osoby trzecie.

Kiedy opłaca się założyć spółkę partnerską?

Spółka partnerska jest rozwiązaniem stworzonym dla przedstawicieli ściśle określonej grupy zawodów. Dzięki temu adwokaci, tłumacze przysięgli czy księgowi, którzy chcą pracować "na swoim" nie muszą prowadzić jednoosobowej działalności gospodarczej – ale mogą założyć i prowadzić firmę razem z kolegami po fachu. Dla wielu osób ważne może być również to, że spółkę partnerską mogą założyć przedstawiciele zawodów wzajemnie się uzupełniających.

Zdecydowaną zaletą spółki partnerskiej jest to, że wspólnicy nie muszą wnosić do działalności pieniędzy – ich wkładem może być “tylko” nazwisko i umiejętności – czyli renoma zdobyta przez lata praktykowania zawodu. Dzięki temu widoczność wśród klientów mogą zdobyć również mniej znani partnerzy. Równocześnie jednak każdy jest odpowiedzialny tylko za własne nazwisko: jeśli wspólnik popełni błąd związany z wykonywanym przez niego zawodem – jego potencjalne problemy prawne nie wpędzą w tarapaty innych wspólników ani nie doprowadzą do problemów finansowych samej firmy.

Jeśli natomiast jeden ze wspólników działających w ramach spółki partnerskiej umrze, jego spadkobierca, który wykonuje taki sam zawód (a jest to częste w przypadku np. lekarzy czy adwokatów) ma możliwość wstąpienia do spółki w jego miejsce. Takie postanowienie musi być zapisane w umowie spółki i jest uzależnione od tego, czy spadkobierca posiadał uprawnień do wykonywania zawodu w momencie śmierci partnera.