GUS opublikował dane o PKB Polski. Choć w czwartym kwartale był wzrost, to jednak gospodarka ewidentnie słabnie. To już nie jest zadyszka, to jest próg kryzysu finansowego. Sprawę dla INNPoland komentuje ekonomista, dr Sławomir Dudek.
– Moim zdaniem to jest recesja. Oczywiście nie jest to taka wyraźna recesja, ale patrząc z perspektywy tych trzech kwartałów, to mieliśmy duży spadek w drugim kwartale, lekkie odbicie w trzecim i w czwartym znowu spadek – powiedział INNPoland dr Sławomir Dudek, prezes Instytutu Finansów Publicznych (IFP) oraz wykładowca SGH.
– Od szczytu wartości PKB z pierwszego kwartału 2022 roku, poziom wyrównanego sezonowo PKB, który służy ekspertom do wyliczeń, łącznie spadł o 4 proc. – dodał.
Ekonomista podkreślił, że spadek w momencie pandemii COVID-19 sięgnał 9 proc. Z tą różnicą, że była to reakcja szokowa, która zdarza się raz na 100 lat, z której też szybko się odbiliśmy. Tu jednak jest gorzej, bo wskazuje to na stałą tendencję, a to już niezwykle groźne dla naszej gospodarki.
Ten zły sygnał, zdaniem dr Dudka, polega na tym, że mamy tu spore podobieństwo do kryzysu z 2008 roku, gdy Polska jednak obroniła się przed recesją. Teraz jest inaczej.
Śladem tego, co działo się wtedy w strefie euro, w Polsce obecny wskaźnik PKB, jak mówi ekonomista, to sygnał spowolnienia gospodarczego, efekt błędów w polityce gospodarczej.
Co więcej, przyjęty przez rząd budżet na 2023 rok bazuje na zbyt optymistycznych założeniach, które nie mają odbicia w rzeczywistości. – Moim zdaniem, wchodzimy w recesję – podkreślił raz jeszcze dr Sławomir Dudek.
W rozmowie z INNPoland ekonomista podkreślił, że wskazany poziom PKB Polski jest złym sygnałem z jeszcze jednego powodu. Pytany, czy jesteśmy u progu kryzysu finansowego, raz jeszcze odniósł się do kryzysu strefy euro sprzed 15 lat.
Skoro według wyliczeń dr Sławomira Dudka, spadek wyrównanego sezonowo PKB między pierwszym a czwartym kwartałem 2022 roku wyniósł 4 proc., to oznacza, że jest u nas bliska do okresu wspomnianego kryzysu. Podobnie liczona recesja w 2008 w całej UE wyniosła bowiem 5,4 proc. od szczytu w pierwszym kwartale 2008 r. do drugiego kwartału roku 2009.
Wszelkie prognozy wskazują, że inflacja w Polsce w 2023 roku będzie jedną z najwyższych w Unii Europejskiej, a właściwie wyższy odczyt spodziewany jest jedynie na Węgrzech.
Co więcej, uaktualnione prognozy wzrostu gospodarczego, podawane choćby przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, są gorsze od wcześniejszych. To oznacza, że wzrost gospodarczy będzie w całym roku bliski zera, a to już z pewnością tzw. techniczna recesja.
– 4 proc. to już solidna recesja, pytanie, co będzie dalej? Wielu analityków wskazuje na odbicie w pierwszym kwartale tego roku, ale nie jest to takie pewne. Moim zdaniem, zaczyna to wyglądać bardzo poważnie. To już nie jest stagflacja – stwierdził ekonomista.
– Oczywiście te dane GUS są wstępnymi danymi, szacunkowymi. Jednak na uczelni zajmuję się cyklami koniunkturalnymi i datowaniem cykli. Dla mnie to jest poważny sygnał – podsumował dr Sławomir Dudek, prezes i główny ekonomista IFP oraz wykładowca SGH.
Choć ekonomiści mówią o recesji, prezes NBP Adam Glapiński wciąż zapewnia, że recesji nie będzie. Przeczą temu twarde dane.
Jak wcześniej informowaliśmy w INNPoland, z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wynika, że w czwartym kwartale 2022 r. PKB Polski spadł o 2,4 proc. w porównaniu do III kwartału 2022 r.
To wynik znacznie wyższy niż wskazywali ekonomiści. Konsensus rynku zakładał spadek PKB o 0,4 proc. Rzeczywistość jest zatem dużo gorsza, niż oczekiwano.
Dane są równie niepokojące, gdy porównamy je z 2021 r. W skali rocznej PKB Polski urósł tylko o 2 proc., a ekonomiści oczekiwali wzrostu o 2,2 proc. Rok wcześniej gospodarka wspięła się aż o 8,5 proc. w górę.
Głos w sprawie najnowszych danych zabrali m.in. ekonomiści mBanku. Analitycy wprost mówią o recesji.
"Polska gospodarka jest w recesji od II kwartału 2022 roku" – czytamy we wpisie na Twitterze. Specjaliści mBanku podkreślają, że ujawnione dane to szybki szacunek i spodziewają się, że ostateczne wyliczenia "mogą być jeszcze niżej".
Komentarz ekonomistów stoi w sprzeczności z zapewnieniami prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP) Adama Glapińskiego.
– Nasze projekcje wskazują, że nie będziemy mieli recesji, że możemy mieć jakieś wahnięcie w jednym kwartale, ale recesji u nas nie będzie – przekonywał szef banku centralnego w trakcie styczniowej konferencji prasowej.
W podobnym tonie wypowiadał się także podczas lutowego briefingu prasowego. W ubiegłym tygodniu Glapiński ocenił tempo wzrostu jako świetne i dodał, że wszystko wskazuje na to, że recesji w Polsce nie będzie.
dr Sławomir Dudek
prezes i główny ekonomista Instytutu Finansów Publicznych