Tuż przed wyborami rządowa spółka zawarła kontrakt na projekt wieży kontroli lotów, za 15,5 milionów złotych. W programach wyborczych Koalicji Obywatelskiej i Lewicy mogliśmy usłyszeć deklarację, że powstrzymają tę budowę. 24 października Marcin Horała poinformował, że inwestorem CPK zostało konsorcjum Vinci Airports i IFM Global Infrastructure Fund. Inwestor ma wyłożyć 8 miliardów złotych na budowę.

PiS nie poddaje się z tym kolosalnym projektem. Czy coś się zmieniło po wyborach?

Partie o CPK po wyborach

Chociaż w programie KO była likwidacja Centralnego Portu Lotniczego, Andrzej Domański, doradca gospodarczy Donalda Tuska wypowiedział się w Radiu Zet, że jest to inwestycja z potencjałem. O ile zostanie przeprowadzony audyt, który ustali, czy ma sens.

"Gazeta Wyborcza" rozmawiała z Maciejem Laskiem z KO. To kandydat z okręgu wyborczego, obejmującego tereny Baranowa. W rozmowie przekazał, że jego ugrupowanie nie zmienia stanowiska o CPK. Audyt ma być przeprowadzony w celu zatrzymania inwestycji, a ma on się dokonać w momencie, kiedy "przejmą odpowiedzialność za państwo". Dotychczasowe analizy spółki określił jako oparte na nierzetelnych danych, do których weryfikacji potrzebni będą zewnętrzni eksperci.

– Projekt umrze śmiercią naturalną. Jak promy, drony i luxtorpedy premiera Morawieckiego... Nie będziemy też siłą zabierać ludziom ich własności, żeby zbudować Centralny Port Komunikacyjny. Nie ma żadnych dowodów na to, że ta inwestycja przyniesie państwu czy obywatelom jakikolwiek zysk – czytamy w "Pulsie Biznesu" przedwyborczą wypowiedź Izabeli Leszczyny z PO. Zapewniła, że po wyborach nastąpiłby koniec CPK.

Swojego zdania nie zmienia Nowa Lewica. Krzysztof Gawkowski z tego ugrupowania ocenia w rozmowie z "Gazetą Wyborczą", że projekt jest przeszacowany. Jego zdaniem realizacja CPK mija się z celem, ale zgadza się na rozbudowę linii kolejowych. Również podkreśla potrzebę wykonania audytu.

Trzecia Droga nie uważa konstrukcji CPK za priorytet, a środki wydawane na tę inwestycję można zagospodarować efektywniej. Tak wypowiedział się poseł Mirosław Suchoń, który również uważa, że część kolejowa CPK warta jest uwagi. 

Tymczasem TVP Info podaje, że życzenie o likwidacji CPK pochodzi od "niemieckich patronów opozycji".

Co w zamian za CPK?

– Żeby dać nauczycielom 30 proc. podwyżki, potrzebne będą oszczędności, np. ograniczenie wydatków na telewizję publiczną czy CPK – stwierdził Ryszard Petru z Trzeciej Drogi.

Poseł Lasek w rozmowie z "GW" stawiał na poszerzenie przepustowości lotniska Chopina, nawet do 25-30 milionów pasażerów rocznie i ruszenia rozbudowy portu Warszawa-Modlin. Stawia też na wykorzystanie potencjału lotnisk w Łodzi i Radomiu.

Maciej Lasek z KO podkreśla, że inwestycje transportowe powinny być realizowane pod potrzeby Polaków. Zauważa również potencjał w budowie szybkiej kolei i zgodność w postawie KO, Nowej Lewicy i Trzeciej Drogi, które mają wspólnie utworzyć nowy rząd. Jeśli to się nie zmieni, zapowiada się, że z CPK możemy spodziewać się sieci kolei dużych prędkości w nowej formie, po prawdopodobnych cięciach.

Koleje dużych prędkości

Poza atrium i terminalem, trzecim kluczowym elementem CPK ma być dworzec kolejowy. Ma się na niego składać 6 podziemnych peronów (12 torów) obsługujących pociągi regionalne i dalekobieżne.  

Jak podała spółka CPK, nowy odcinek kolejowy między Warszawą i Łodzią (bez węzła CPK) będzie częścią linii kolejowej nr 85 i tzw. szprychy nr 9. Wraz z dalszym odcinkiem od Łodzi do Wrocławia i Poznania, całość będzie stanowić tzw. igrek.

Na pierwszym etapie pociągi jadące tą trasą będą mogły osiągać prędkość 250 km/h (prędkość eksploatacyjna), a docelowo nawet 350 km/h (prędkość projektowa).

Za sprawą tej inwestycji czas przejazdu między Warszawą a Łodzią ma skrócić się z ok. 70 minut do ok. 45 minut. Do planowanego Centralnego Portu Komunikacyjnego czas dojazdu z Warszawy ma wynieść ok. 15 minut, a z Łodzi – ok. pół godziny. Więcej o tej trasie pisaliśmy w innym artykule na INNPoland.

Koszty CPK 

Dokładna kwota zakupionej ziemi jest utrzymywana w tajemnicy przez spółkę Centralnego Portu Komunikacyjnego i ministra Marcina Horałę. Ustalenia "Rzeczpospolitej" wskazują, że może to być nawet 5 miliardów złotych.

W 2017 łączny koszt budowy CPK to do nie więcej niż 34,9 miliardów złotych. Na tę sumę składa się od 16 do 19 miliardów złotych przeznaczonych na budowę części lotniskowej oraz kolejne 9 miliardów na stworzenie sieci kolejowej. 

W 2023 roku wg M. Horały koszt lotniska wyniesie 8,1 mld euro (około 40 miliardów złotych, kwota padła przypadkiem, w programie-debacie w TVN). To więcej niż łączny koszt inwestycji w 2017 roku! W kwietniu br. posłowie zapytali podczas posiedzenia KI (11.04.2023) o łączny koszt inwestycji realizowanych w ramach projektu CPK. M. Horała uchylił się od odpowiedzi. Dane otrzymaliśmy od grupy "Nie dla CPK".

Mimo tak ogromnej sumy nadal nie rozpoczęto budowy, a setki rolników uprawiających w tym rejonie kukurydzę cały czas wytrwale protestuje przeciwko budowie. 

Za to do miejsca, którego nie ma, przybywa pracowników. “Gazeta Wyborcza” informuje, że zatrudniono 638 osób, a na wynagrodzenia tych setek  pracowników w 2022 r. poszło 66 mln zł. Do tego działa trzyosobowy zarząd (zarobił w ubiegłym roku 2,4 miliony złotych) z prezesem Mikołajem Wildem. 

– Wzrost wynagrodzeń rok do roku uzasadniony jest skalą programu CPK, do którego niezbędne jest pozyskanie pracowników o ponadprzeciętnym poziomie umiejętności, posiadających ekspercką wiedzę i nierzadko trudno dostępnych na rynku – twierdzi Konrad Majszyk, obecny rzecznik spółki CPK.

Mieszkańcy walczą o swoje

Centralny Port Komunikacyjny zgodnie z przyjętym planem budowy ma powstać na obszarze, który dziś tworzy ponad 20 wsi. Są to tereny ze swoją historią, tradycją i co podkreślają mieszkańcy szczególnie — ich marzeniami o własnym domu i przyszłości.

Odstawienie projektu budowy mega lotniska na boczny plan może sugerować też bardziej błahą i oczywistą przyczynę. W końcu, gdy nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Poprosiliśmy lokalnych mieszkańców, na których rząd wywiera presję o komentarz na platformie X. Ich reakcje przepełnione są frustracją, ale też gotowością walki o swoje.