Data 3 lipca 2024 roku na stałe przejdzie do historii polskich dokonań na rzecz rozwoju technologii kosmicznych. Rakieta suborbitalna ILR-33 BURSZTYN 2K, nad którą pracowali polscy inżynierowie, weszła w przestrzeń kosmiczną. Wyjątkowym aspektem tego wydarzenia jest to, że zastosowano ekologiczny, rakietowy materiał pędny.

Kluczowy wkład w sukces miała Polska Agencja Kosmiczna, podlegająca pod Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. Utworzono ją w 2014 roku, a siedziba znajduje się w Gdańsku. Polska Agencja Kosmiczna współfinansowała misję m.in. ze środków z KPO. Warto podkreślić, że wszystkie założenia polskich inżynierów się spełniły i plan startu rakiety został zrealizowany bez przeszkód.

ILR-33 BURSZTYN 2K to unikat na skalę światową

W dniu 3 lipca 2024 roku o godzinie 13:09 w Norwegii w centrum Andøya Space Sub-Orbital została wystrzelona rakieta ILR-33 BURSZTYN 2K. Osiągnęła historyczny pułap 101 kilometrów. Rakieta, którą opracowali inżynierowie z Centrum Technologii Kosmicznych w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa jest unikatem na skalę światową.

Osiągnięcie przez ILR-33 BURSZTYN 2K pułapu 101 km to wydarzenie przełomowe w historii polskiej nauki i dokonań polskich inżynierów w zakresie technologii kosmicznych. Tym wynikiem udowodniliśmy, że naukowcy z naszego Instytutu potrafią znaleźć niszę, tworzyć i wdrażać przełomowe technologie oraz są pionierami w tym, że elementy zrównoważonego rozwoju mają zastosowanie w przestrzeni kosmicznejdr inż. Paweł Stężyckidyrektor Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa/ Źródło: Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, Polska Agencja Kosmiczna

Jako materiał pędny zastosowano w niej nadtlenek wodoru o stężeniu 98%. Wykonano to zgodnie z założeniami śp. prof. Piotra Wolańskiego, który zainaugurował projekt rozwoju polskiej rakiety suborbitalnej.

Jak polscy inżynierowie udoskonalali projekt ILR-33 BURSZTYN 2K?

Konsekwentna realizacja programu BURSZTYN była możliwa, dzięki czterem testom lotnych rakiet ILR-33 BURSZTYN oraz ILR-33 BURSZTYN 2K. Zostały one przeprowadzone na krajowych poligonach. Za testowanie oraz systematyczne ulepszanie technologii był odpowiedzialny cały zespół badawczy w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa.

Do kluczowych etapów udoskonalania projektu ILR-33 BURSZTYN 2K zaliczało się zastosowanie m.in.:

• powiększonych silników pomocniczych,
• silnika hybrydowego głównego stopnia o wydłużonym czasie pracy,
• rozbudowanej infrastruktury startowej (mobilnej wyrzutni rakiet suborbitalnych WR-2),
• organizacji lotów dostosowanej do wymogów zagranicznych poligonów.

Jak podkreślił dr inż. Adam Okniński, dyrektor Centrum Technologii Kosmicznych w Łukasiewicz-Instytucie lotnictwa, za sprawą testów w Norwegii udowodniono, że rakieta ILR-33 BURSZTYN 2K jest kompletnym rozwiązaniem technicznym.

Sukces misji potwierdził również to, że Centrum Technologii Kosmicznych w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa dysponuje wykwalifikowaną kadrą oraz zapleczem badawczym, które są niezbędne do pracy nad rozwojem złożonych systemów kosmicznych, a nie tylko komponentów lub podsystemów.

Jaka jest przyszłość badań kosmicznych w Polsce?

Sukces rakiety ILR-33 BURSZTYN 2K jest otwarciem nowego rozdziału w dziedzinie badań kosmicznych w Polsce. Tak można wywnioskować z wypowiedzi dr inż. Adama Oknińskiego. Naukowiec stwierdził, że w Polsce jest możliwy rozwój rakiety nośnej, umożliwiającej wynoszenie małych satelitów na niską orbitę ziemską.

Polskie satelity mogłyby być wynoszone za pomocą krajowej konstrukcji, zapewniającej nam niezależny dostęp do orbity. Jest to niezwykle istotne pod kątem rosnącej roli danych satelitarnych zarówno pod kątem aplikacji cywilnych, jak i wojskowych.dr inż. Adam Okniński dyrektor Centrum Technologii Kosmicznych w Łukasiewicz – ILOT

Zapowiedzią nadchodzących sukcesów sektora kosmicznego w Polsce, jest zastosowanie nadtlenku wodoru jako materiału pędnego rakiety. Nieorganiczny związek chemiczny z grupy nadtlenków był już wykorzystywany w technologiach rakietowych dekady temu. Jednak charakterystyka rozwiązań technologicznych stosowanych w przeszłości, nie pozwalała na odnoszenie sukcesów w zakresie realizacji długotrwałych misji.

Rozwiązanie, które opracowali polscy inżynierowie z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa pozwala wyznaczać plany na przyszłość, które uwzględnią zastosowanie tego ekologicznego materiału pędnego również w platformach satelitarnych i innych długotrwałych misjach kosmicznych.