Polskie samorządy biją na alarm. Dotacje do pieców gazowych kończą się już w 2025 roku, a to wciąż najchętniej wybierany rodzaj instalacji grzewczej w kraju. Ministerstwo Rozwoju i Technologii też zwraca uwagę na ten problem. Przesłało w tej sprawie prośbę o dyspensę do Unii Europejskiej.
Dotowanie kotłów gazowych ma być zatrzymane w 2025 roku. Jednak ten rodzaj ogrzewania jest bardzo popularny w Polsce. Krajowe samorządy mają z tego powodu obawy.
Ze względu na wątpliwości Ministerstwo Rozwoju i Technologii wystosowało pytania i przesłało je do Brukseli. Resort chciał dowiedzieć się, czy jest możliwe wprowadzenie okresu przejściowego. Ewentualna dyspensa pomogłaby Polsce płynniej przejść okres transformacji energetycznej.
Źródłem problemów jest dyrektywa budynkowa. Zgodnie z art. 17 ust 15 Dyrektywy Budowlanej od 1 stycznia 2025 roku "państwa członkowskie nie udzielają żadnych zachęt finansowych do instalacji indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem kotłów wybranych do inwestycji przed 2025 r.".
Ten zapis oznacza, że już od następnego roku finansowanie ogrzewania gazowego dla odbiorców indywidualnych będzie niemożliwe. Jak wskazuje Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza, to właśnie ten typ instalacji jest najczęściej wybierany przez beneficjentów programów dotacyjnych.
Mowa tutaj o miejskich programach dotacyjnych i krajowych. Jak podaje money.pl, zgodnie z danymi Spisu Powszechnego, 28 proc. źródeł ciepła w polskich domach stanowią kotły gazowe. Natomiast od 2018 roku w ramach programu "Czyste Powietrze" złożono ponad 740 tys. wniosków na wymianę źródeł ciepła – 257 tys. z nich dotyczyło właśnie kotłów gazowych.
Na problem uwagę zwróciło również Ministerstwo Rozwoju i Technologii. W wypowiedzi dla money.pl Tymoteusz Marzec (ekspert Unii Metropolii Polskich) poinformował, że 26 czerwca 2024 roku resort zwrócił się do Kadri Simson – unijnej komisarz ds. energii.
Resort przesłał prośbę o "interpretację wyjątków przewidzianych w dyrektywie oraz o wyjaśnienie zakresu zastosowania nowych przepisów unijnych, gdy środki na dofinansowanie nie pochodzą w pełni ze źródeł unijnych".
Ministerstwo Rozwoju i Technologii zasugerowało również dyspensę dla Polski. Jak przekazał Tomasz Marzec z Unii Metropolii Polskich: "resort zwrócił się także z pytaniem, czy poszczególne kraje członkowskie, z uwagi na specyfikę warunków krajowych, mogą uzyskać odstępstwa w omawianym zakresie dyrektywy".
Jedno z pytań przesłanych przez resort odnosiło się do dotacji celowych, które są udzielane przez samorządy na podstawie art. 403 ust. 6 ustawy Prawo ochrony środowiska. Jak dowiedziało się money.pl, dotyczyło ono tego, czy jest możliwe zastosowanie okresu przejściowego i udzielania dotacji na ogrzewanie gazowe po 1 stycznia 2025 roku.
Zgodnie z zasadami, które narzuca wprowadzenie dyrektywy budowlanej, do 2029 roku zasady instalacji pieców gazowych będą takie same jak obecnie i nie będzie obowiązywał zakaz ich montażu.
Wraz z nadejściem 2030 roku, kotły gazowe nie będą montowane w nowych nieruchomościach. Wyjątkiem będzie sytuacja, kiedy inwestor będzie chciał je zastosować w nowych budynkach w połączeniu z OZE, czyli instalacjami takimi jak, np.:
Unia Europejska chce, żeby państwa członkowskie przestały używać kotłów na paliwa kopalne za 16 lat. Jak przewiduje UE, kraje należące do wspólnoty powinny zaprzestać używania tego rodzaju instalacji do 2040 roku.