CBAM w UE. Jak nowa "granica klimatyczna" zmieni handel i przemysł
CBAM w UE Fot. Chris LeBoutillier/Unsplash.com

Unia Europejska wprowadza mechanizm CBAM, który obciąży importowane towary kosztami emisji CO₂. Ma to chronić europejski przemysł przed nieuczciwą konkurencją i przyspieszyć transformację energetyczną. Jak działa CBAM i co oznacza dla polskich firm?

REKLAMA

CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) to narzędzie UE mające wyrównać koszty emisji CO₂ między krajami członkowskimi a państwami spoza Unii, gdzie normy klimatyczne są mniej rygorystyczne. Importerzy będą zobowiązani do zakupu certyfikatów CBAM odpowiadających emisjom wytworzonym przy produkcji sprowadzanego towaru.

CBAM – co to jest i jak działa?

Mechanizm ma chronić europejski przemysł przed "ucieczką emisyjną", czyli przenoszeniem produkcji do krajów o niższych kosztach środowiskowych. Na początek dotyczy sektorów najbardziej emisyjnych: stali, cementu, nawozów, aluminium, wodoru i energii elektrycznej, choć lista może się rozszerzać.

Mechanizm CBAM ma wyrównać konkurencję między producentami unijnymi a zagranicznymi. Produkty importowane zostaną obciążone kosztami emisji na równi z tymi wytworzonymi w UE, co zwiększy konkurencyjność europejskich firm. Jednocześnie może to jednak prowadzić do wzrostu cen towarów wysokoemisyjnych i wpłynąć na globalne łańcuchy dostaw.

Jak CBAM wpłynie na gospodarkę UE?

Unia Europejska przewiduje wsparcie dla firm w procesie transformacji:

  • Fundusz Innowacyjny – finansuje wdrożenie niskoemisyjnych technologii w przemyśle stalowym, cementowym, wodoru i innych sektorach.
  • Fundusz Sprawiedliwej Transformacji – wspiera regiony i branże zależne od wysokoemisyjnych technologii, oferując inwestycje, szkolenia i rozwój alternatywnych gałęzi przemysłu.
  • Dochody z CBAM mają częściowo zasilać budżet UE i finansować dalszą zieloną transformację.

    CBAM w Polsce – szanse i wyzwania

    Dla Polski, z gospodarką w dużej mierze opartą na węglu i energochłonnych sektorach, CBAM będzie miało znaczące konsekwencje.

  • Dla polskich eksporterów może działać ochronnie – konkurenci spoza UE poniosą dodatkowe koszty, co wyrówna warunki rynkowe.
  • Jednocześnie wymusi modernizację przemysłu i przyspieszenie transformacji energetycznej, co w krótkim okresie może zwiększyć koszty dla firm.
  • W dłuższej perspektywie CBAM stanie się impulsem inwestycyjnym, zachęcającym do wdrażania technologii niskoemisyjnych i poprawy efektywności energetycznej.
  • Źródło: BiznesAlert