Kobieta korzysta z telefonu, jadąc komunikacją miejską. TikTok naprawdę zmienia mózg?
TikTok naprawdę zmienia mózg? Naukowcy odkryli coś niepokojącego Fot. Dali Bek/Unsplash, Canva/INNPoland

Chińscy badacze postanowili zajrzeć do mózgów osób uzależnionych od krótkich filmików na TikToku czy Instagram Reels. Wyniki zaskoczyły nawet ich samych. Okazuje się, że potoczne sformułowanie "brain rot" – czyli gnicie mózgu – może mieć naukowe podstawy.

REKLAMA

Nowe badanie chińskich naukowców z Tianjin Normal University wywołało niemałe zamieszanie. Postanowili oni sprawdzić, jak naprawdę wygląda mózg osób oglądających nałogowo treści na TikToku. Jak się okazało, w popularnym określeniu brain rot, oznaczającym dosłownie "gnicie mózgu", może być ziarno prawdy.

Co dzieje się w mózgu, gdy scrollujesz TikToka bez końca?

W badaniu wzięło udział 111 studentów, których mózgi poddano skanowaniu. Jak podaje PsyPost, z eksperymentu wykluczono osoby z historią zaburzeń neurologicznych lub psychicznych, by mieć pewność, że obserwowane wyniki wynikają z samego korzystania z filmów, a nie z wcześniejszych problemów zdrowotnych. Naukowcy zauważyli, że osoby najbardziej przywiązane do oglądania krótkich filmików miały powiększone ośrodki nagrody – więcej istoty szarej w korze oczodołowo-czołowej oraz w móżdżku.

Według autorów może to świadczyć o "zwiększonej wrażliwości na bodźce nagradzające". W praktyce oznaczałoby to, że mózg takiej osoby z czasem coraz silniej reaguje na szybkie, przyjemne treści. Naukowcy dodali, że powiększony móżdżek mógłby pomagać w szybszym przetwarzaniu wideo, co oznacza błędne koło. Im więcej oglądasz, tym łatwiej ci to przychodzi, a więc oglądasz jeszcze więcej.

Braki w badaniu naukowców z Tianjin Normal University

Badanie naukowców z Tianjin Normal University ma też swoje wady. Polegało ono na jednorazowym zeskanowaniu mózgu uczestników eksperymentu, co oznacza, że nie da się mówić o związku przyczynowo-skutkowym, a jedynie o charakterze korelacyjnym czynników. Nie wiadomo, czy zmiany w mózgu prowadzą do uzależnienia, czy są jego skutkiem.

Również skanowanie całego mózgu – a nie tylko jego części – zwiększa ryzyko przypadkowych wyników. To podejście jest częstym problemem w badaniach obrazowania mózgu, ponieważ zwiększa ryzyko fałszywie dodatnich wyników. Aby to wyjaśnić, potrzebne są badania podłużne, śledzące zmiany w czasie.

TikTok, zazdrość i stres. Jak krótkie filmy wpływają na emocje użytkowników

Badanie nie polegało jedynie na skanowaniu mózgu. Jego uczestnicy wypełniali również ankietę, która miała na celu zmierzyć ich poziom zazdrości. Ci, którzy wykazali większe przywiązanie do oglądania krótkich filmików, częściej deklarowali wyższy poziom zawiści wobec innych. Naukowcy doszli do wniosku, że to uczucie również może napędzać nałogowe oglądanie, a z czasem prowadzić do zmian w mózgu.

Wielokrotnie już badano użytkowników mediów społecznościowych i nie raz udowodniono, że nadmierne korzystanie z nich nie jest dobre. Jednak ostatnio badaczka Robin Nabi z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara, która od lat analizuje wpływ mediów społecznościowych na samopoczucie użytkowników, dowiodła jednego pozytywnego skutku oglądania krótkich filmików.

U grupy osób biorących udział w eksperymencie oglądających inspirujące, pełne nadziei filmy o underdogach (ludziach pokonujących przeciwności), odnotowano spadający poziom stresu.