Polacy, którzy tworzyli globalne marki. Nie tylko Wrangler i OpenAI
Kosmetyki Max Factor, jeansy Wrangler i PayPal. Globalne marki, które zakładali Polacy Fot. Canva, INNPoland

Za Wranglerem, PayPalem, Patek Philippe czy nawet ChatGPT stoją Polacy. Projektanci, innowatorzy i wizjonerzy znad Wisły współtworzyli marki, które dziś zna cały świat. Oto niezwykłe historie emigrantów, którzy zmienili modę, makijaż, finanse i przyszłość sztucznej inteligencji.

REKLAMA

Choć ich produkty widujemy na co dzień na ulicach czy ekranach smartfonów, rzadko kiedy zdajemy sobie sprawę, że wiele światowych marek ma… polskie korzenie. To Polacy projektowali pierwsze jeansy Wrangler, tworzyli kosmetyki uwielbiane przez gwiazdy Hollywood, stali za rozwojem PayPala, współzakładali Patek Philippe, a nawet brali udział w narodzinach OpenAI i ChatGPT. Ich historie to opowieść o marzeniach, odwadze i innowacjach, które podbiły świat.

Wrangler. Pierwsze jeansy marki zaprojektował Polak

Marki Wrangler chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Od 1947 produkuje jeansy znane na całym świecie. Mało kto jednak wie, że w powstaniu pierwszego kultowego modelu spodni marki brał udział Polak. Zaprojektował je Bernard Lichtenstein, żydowsko-polski emigrant z Łodzi. Jego jeansy początkowo nosili uczestnicy rodeo, były mocniejsze od spodni innych producentów, dopasowane i przystosowane do potrzeb jeźdźców.

Choć Bernard urodził się w Łodzi, od razu czuł ogromną fascynację Dzikim Zachodem. To za sprawą westernów Karola Maya, w których się zaczytywał. W latach 30. XX wyemigrował na zachód, gdzie szybko stał się ulubionym krawcem rodeo. Szył m.in. koszule zapinane na napy, które były bezpieczniejsze dla jeźdźców niż te zapinane na guziki.

Max Factor. Polak, który zmienił historię makijażu

Globalna marka kosmetyczna Max Factor swoją nazwą bezpośrednio nawiązuje do jej założyciela — Maxa Factora, czyli Maksymiliana Faktorowicza, Polaka, który podbił Hollywood. Urodził się w Zduńskiej Woli w 1872 roku i już jako 9-latek pracował w manufakturze peruk i kosmetyków.

Z czasem przeprowadził się do Moskwy, a później do USA, gdzie w 1908 w Los Angeles pracował jako charakteryzator filmowy. Już wtedy tworzył własne kosmetyki i kreatywne rozwiązania, które pokochały gwiazdy. W latach 30. produkty Max Factor sprzedawano już w 80 krajach. Uważa się, że niektóre z nich zmieniły światową historię makijażu.

PayPal. Usługi finansowe, z których korzysta cały świat

Jednym z kluczowych założycieli firmy — obok Elona Muska, Petera Thiela i Maxa Levchina — jest Luke Nosek, czyli Łukasz Nosek. Urodzony w Tarnowie już jako nastolatek wyemigrował z rodzicami do Stanów Zjednoczonych. Okazało się, że amerykańskie środowisko dało mu wiele możliwości rozwoju swoich matematycznych i technologicznych talentów.

Dziś uważa się go za jeden z talentów Doliny Krzemowej. W PayPalu odpowiadał za wczesny marketing i rozwój strategii wzrostu platformy, która wkrótce stała się globalnym liderem płatności internetowych.

Patek Philippe. Szwajcarskie zegarki z polskim akcentem

Patek Philippe to szwajcarska marka produkująca luksusowe zegarki, która została założona w 1839 roku. Powstała dzięki polskiemu emigrantowi Antoniemu Patekowi. Polak urodził się w 1812 roku w Piaskach Luterskich, a jako 17-latek brał udział w powstaniu listopadowym. Później musiał opuścić ojczyznę, aby uniknąć prześladowań.

Przeniósł się do Francji, gdzie zainteresował się zegarmistrzostwem. Wraz z innym Polakiem Franciszkiem Czapkiem założyli firmę Patek Czapek. Z czasem funkcję dyrektora technicznego marki objął Francuz Adrien Philippe, a firma zmieniła nazwę na Patek Philippe. Antoni od początku zajmował się w niej projektowaniem zegarków.

Marka stała się symbolem prestiżu, a w jej zegarkach chodzili m.in. członkowie rodzin królewskich.

OpenAI. Nad ChatemGPT od początku pracował Polak

OpenAI to firma badawczo-wdrożeniowa zajmująca się sztuczną inteligencją. Ich najbardziej znanym produktem jest ChatGPT. Współzałożycielem jednej z najważniejszych firm XXI wieku jest Polak Wojciech Zaremba. Urodził się w Kluczborku, a tuż po liceum wyjechał na studia za granicę. Szybko zaczął pracę dla takich gigantów jak Facebook AI Research czy Google Brain, gdzie zajmował się głębokim uczeniem i robotyką.

W 2015 Wojciech Zaremba znalazł się, obok m.in. Elona Muska, Reida Hoffmana, Petera Thiela, wśród założycieli OpenAI. Na początku kierował zespołem robotyki, który osiągnął przełomowe wyniki w uczeniu maszynowym. Jest współtwórcą ChatGPT.