Taka ma być kaucja od butelek. Zbliża się rewolucja w sklepach, rząd ujawnił plany

Kaucja od butelek i puszek. Tylko największe uchronią się przed opłatą

System kaucyjny nabiera coraz pełniejszych kształtów. Jego szczegóły przedstawia projekt rozporządzenia, który pojawił się na stronach Rządowego Centrum Legislacji w środę 12 kwietnia.

Jednak kaucja nie będzie doliczana do wszystkich butelek. W myśl proponowanych przepisów kaucja ma obejmować:

• butelki z tworzyw sztucznych (w tym z plastiku) jednorazowego użytku o pojemności do 3 l,
• butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l,
• puszki metalowe o pojemności do 1 l.

Rozporządzenie wskazuje, że kaucja ma wynosić 50 gr, bez względu na rodzaj opakowania. Producenci będą zobowiązani do umieszczenia na etykiecie informacji o dodatkowej opłacie. Sklepy mają zwracać kaucję pobraną przy zakupie napoju w chwili oddania opakowań lub odpadów opakowaniowych, których dotyczy nowa opłata.

Obowiązek, ale nie dla wszystkich sklepów. Rewolucja dopiero za dwa lata

Jednak nie wszystkie sklepy będą uczestniczyły w systemie kaucyjnym. Nowe zasady mają dotyczyć obowiązkowo tych placówek, których powierzchnia przekracza 200 mkw. Te sklepy będą zobligowane do zbiórki pustych opakowań i zwrotu kaucji. Natomiast mniejsze placówki ma to być dobrowolne. Mimo tego i tak będą musiały pobrać dodatkową opłatę od objętych nią butelek.

Rozporządzenie ma być jednym z elementów nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach. Powszechny system kaucyjny ma obowiązywać od 2025 r.

Poza tym w sieci opublikowano także projekt rozporządzenia w sprawie opłat produktowych dla konkretnych opakowań. Przedsiębiorcy będą musieli je uregulować, jeśli nie przystąpią do systemu kaucyjnego. Zapłacą również wtedy, gdy nie osiągną odpowiedniego poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych.

Zanim ta rewolucja stanie się faktem, Sejm musi przyjąć przepisy dotyczące ograniczenia stosowania jednorazowego plastiku. Projekt ustawy w tej sprawie przewiduje, że producenci wprowadzający na rynek napoje w takich opakowaniach mają osiągnąć roczny poziom selektywnej zbiórki rzędu 77 proc. (od 2025 r.) i 90 proc. (od 2029 r.).

Jak donosi portal money.pl w tym tygodniu posłowie zadecydują o losach senackich poprawek do tego dokumentu.

Tak wyglądają systemy kaucyjne w innych państwach

W ocenie skutków regulacji ustawodawca wskazuje, że w Chorwacji kaucja wynosi 0,07 euro (33 gr) za opakowanie, a w Niemczech 0,25 euro (1,17 zł) dla wszystkich opakowań.

Jednak zdaniem ekspertów, z którymi rozmawiała redakcja INNPoland.pl, to systemy kaucyjne krajów bałtyckich są najbardziej efektywne. Litwa bardzo dobrze zorganizowała system kaucyjny – punkty zbiórki są proste w obsłudze. Poza tym zadbała o przejrzystą i atrakcyjną kampanię informacyjną, która zachęciła obywateli do zadbania o środowisko. Z kolei przykład Estonii dowodzi, że system kaucyjny ma także pozytywny wpływ na oczyszczanie otoczenia. – Przed wprowadzeniem systemu kaucyjnego ponad 80. proc. odpadów np. opakowań po napojach znajdowano przy drogach. Po kaucyjnej rewolucji ten odsetek spadł do niecałych 10 proc. – wskazał w rozmowie z INNPoland.pl Filip Piotrowski z Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste.