Kolejny miesiąc podwyżek cen w sklepach. Na szczycie listy coś, co uwielbiamy

Wedle raportu "Indeks cen w sklepach detalicznych" w styczniu br. nasze codzienne koszyki podrożały średnio o 4,8 proc. rdr. Jest to jednak pewien spadek w stosunku do grudnia, gdzie ta wartość wynosiła 5,6 proc. Czyli jest dalej drogo, ale wzrost cen uległ spowolnieniu z miesiąca na miesiąc. Zmieniło się także top 5 najdroższych produktów w sklepach, gdzie są już wzrosty cen dwucyfrowe.

Słodycze są drogie

Na 17 monitorowanych kategorii w ośmiu wykazano jednocyfrowe podwyżki (w grudniu było to pięć), a w pięciu dwucyfrowe (w grudniu - siedem). W czterech grupach towarów odnotowano ujemne wyniki (w grudniu było o jeden więcej).

W dalszym ciągu w sklepach jest drożej, tylko dzieje się to nieco wolniej niż w poprzednich miesiącach. Do tego w styczniu br. mniej kategorii niż w grudniu ub.r. potaniało rdr. Powodem tego był wzrost płacy minimalnej. Wraz z nią przedsiębiorców czeka podwyżka składki ZUS. Ponadto zdrożała opłata paliwowa. To wszystko przełożyło się na podwyżki średnich cen niektórych kategorii. Wprawdzie mamy teraz mniej dwucyfrowych wzrostów, ale to wynika z tego, że odnosimy się do rekordowych skoków cen ze stycznia 2023 roku. W związku z tym obecnie nawet jednocyfrowe podwyżki mogą być solidnie odczuwalne dla gospodarstw domowychdr Justyna RybackaUniwersytet WSB Merito Gdynia

Na szczycie drożyzny zakupowej znalazły się słodycze i desery. Drożeją o 14,3 proc. rdr. i strącają z tej pozycji dodatki spożywcze. W grudniu słodkości znajdowały się na miejscu 5. 

– Powodem zmiany lidera drożyzny bez wątpienia był wzrost cen kluczowych składników słodyczy i deserów, a więc cukru i kakao. Ostatnio podwyżki na światowych rynkach były widoczne zwłaszcza w przypadku tego drugiego surowca, wykorzystywanego do produkcji czekolady. Ulewne deszcze i powodzie powodowały, że ziarna kakaowca w ciągu ostatniego roku podrożały aż dwukrotnie.

Niestety, to nie koniec podwyżek, które notują rekordowe poziomy na światowych giełdach. Do tego znaczna część obu ww. surowców wykorzystywana jest przez przedsiębiorstwa produkcyjne, które borykają się z wysokimi cenami gazu i prądu. Te wszystkie czynniki, wraz ze wzrostem wynagrodzeń, mogą w krótkim i średnim okresie przełożyć się na podwyżki cen słodyczy i deserów – wyjaśnia dr Rybacka.

Najdroższe produkty w sklepach

Na drugim miejscu w zestawieniu znajdziemy napoje bezalkoholowe. Awansowały z pozycji 6 ze średnim wzrostem cen 13,8 proc. rdr. Jak tłumaczą nam eksperci, winne są ponownie ceny cukru, w Europie jedne z największych w skali światowej. 

– Niestety, ze względu na prognozy dotyczące produkcji w krajach unijnych oraz dążenie do wprowadzenia ograniczeń na import produktów z Ukrainy, nie można oczekiwać drastycznego spadku cen cukru na sklepowych półkach – ostrzega dr Joanna Wieprow z Uniwersytetu WSB Merito we Wrocławiu. 

Dodatki spożywcze, które wcześniej dominowały drożyznę w grudniu, spadły na pozycję 3 z wynikiem 12,8 proc. Na miejscu 4 znalazła się chemia gospodarcza ze średnim wzrostem rdr. o 10,9 proc. Wcześniej zajmowała miejsce 2. W obu kategoriach wpływ na ceny mają koszty produkcji, w tym dostępność surowców, energia elektryczna i koszty pracy.

Zestawienie zamykają warzywa ze średnim wzrostem rdr. o 10,5 proc. W 2023 roku zbiory były słabsze i naznaczone przymrozkami w Europie Południowej, Maroku i Turcji, co wpłynęło na podwyżki cen importowanych warzyw, jak tłumaczą eksperci. 

Kolejne kategorie drożejących produktów prezentują się następująco w relacji rocznej:

• ryby o 9,3 proc.
• art. dla dzieci o 7,1 proc.
• wędliny o 4 proc.
• pieczywo o 3,4 proc.
• mięso o 3,1 proc.
• środki higieny osobistej o 2,7 proc.
• produkty sypkie o 2,4 proc.
• używki o 2,4 proc.

Gdzie jest tendencja spadkowa?

Ujemny wynik rdr. odnotowały art. tłuszczowe (-21,7 proc.), karmy dla zwierząt (-9,4 proc.), nabiał (-5,1 proc.) i owoce (-1 proc.). Jak informuje dr WIeprow, spadek olejów i tłuszczów jest efektem globalnego zjawiska. Te grupy produktów miały historyczny szczyt wzrostu cen po wybuchu wojny na Ukrainie.

Prognozy na 2024 rok

Eksperci z UCE RESEARCH informują, że popyt na produkty, z których konsumenci nie są w stanie zrezygnować, będzie utrzymywał ceny na wysokim poziomie.

– W 2024 roku należy spodziewać się wzrostów cen mięsa. Dla drobiu mogą to być nawet 2-3 zł więcej za kilogram fileta z piersi kurczaka. Wieprzowina drożeć będzie powoli, ale długotrwale ze względu na redukcję stad trzody chlewnej w Polsce i całej UE. Z kolei podwyższenie stawek akcyzy na alkohol i papierosy może w tym roku skutkować wzrostem kosztów zakupów używek, ale dopiero za kilka miesięcy. Wcześniej wyprodukowane wyroby z akcyzą zapłaconą w 2023 r. powinny utrzymać swoje ceny – zaznacza dr Joanna Wieprow.

Rekord inflacji

W czwartek 15 lutego 2024 r. Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikował najnowsze dane dotyczące wzrostu cen w Polsce. Jak podaje w komunikacie, inflacja w styczniu 2024 r. wyniosła 3,9 proc. rdr. W porównaniu do grudnia 2023 r. ceny wzrosły o 0,4 proc.