Niesprawiedliwość dotknęła nawet 100 tys. emerytów. Co może zrobić z tym rząd?
Dziennik "Rzeczpospolita" otrzymał odpowiedź od resortu pracy w tej sprawie - Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej szykuje zmiany ws. emerytur czerwcowych. Dr Tomasz Lasocki w rozmowie z redaktorami "Rz" zauważa, że możliwe jest wykorzystanie przepisu na ponowne ustalenie prawa do świadczenia lub jego wysokości. Muszą być jednak spełnione pewne warunki.
Co z pieniędzmi dla emerytów?
Ekspertowi chodzi o zastosowanie art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej. Pozwala on organowi rentowemu uchylić lub zmienić sprawę zakończoną prawomocną decyzją oraz ponownie ustalić prawo do świadczeń, lub ich wysokość. Po uprawomocnieniu decyzji należy przedłożyć nowe dowody albo ujawnić okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które miałyby wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.
Inny przepis pozwala na uchylenie, zmiany i ponowne ustalenia, jeżeli przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego. Dziennik przypomina, że za taki błąd uznaje się każdą wadliwość decyzji niezależnie od tego, czy jest ona skutkiem zaniedbania, pomyłki, czy wadliwej legislacji.
– ZUS może jednak nie chcieć brać na siebie ryzyka zastosowania korzystniejszego mechanizmu, przerzucając odpowiedzialność na sądy, co jest na swój sposób zrozumiałe – mówi w rozmowie z "Rzeczpospolitą" dr Lasocki. Zaznacza, że niezbędne są kolejne zmiany ustawowe, aby zadośćuczynić osobom poszkodowanym przez władze.
Ile trzeba wyrównać ws. emerytur czerwcowych?
Sprawa, którą rozpatrywał TK, dotyczy seniorów, którzy nabywali prawo do emerytury od 2009 r. Jeśli zgłosili się po świadczenie w czerwcu, to otrzymali mniej pieniędzy, niż gdyby zawnioskowali o nie np. w kwietniu czy maju. Stąd potoczne określenie – emerytury czerwcowe.
Szacunki wskazują, że grono poszkodowanych to około 100 tys. osób. Przez lata ich emerytury czerwcowe były niższe o 200–300 zł. Po orzeczeniu TK trzeba będzie te różnice wyrównać.
Jak podaje portal money.pl wyrównanie zaległych emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) może pochłonąć nawet 2,8 mld zł do 2033 r. Do tego należy jeszcze doliczyć ustawowe odsetki.
Poprzedni rząd podjął próbę rozwiązania problemu z emeryturami czerwcowymi w 2021 r. Nowelizacja zakładała, że osoby, które zgłaszały się po świadczenia w czerwcu 2021 r., miały je wypłacane w takiej samej wysokości, jakby była to emerytura majowa. Pod warunkiem, że takie rozwiązanie jest korzystniejsze dla świadczeniobiorcy. Całościowo problem rozwiąże dopiero wdrożenie w życie orzeczenia TK.
Morawiecki czarował emerytów
W czasie kampanii wyborczej Mateusz Morawiecki postanowił pochwalić się, ile rząd Prawa i Sprawiedliwości robił dla emerytów. Jak pisaliśmy na INNPoland, pominął przy tym kilka szczegółów.