Reklama.
Reklama.
Reklama.
W pogoni za niemożliwym. Ten naukowiec chce "wyleczyć" starość
19 listopada 2015, 07:04·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 19 listopada 2015, 07:04Nie stworzył, jak Steve Jobs, produktów, których pragną miliony. Nie umie, jak Warren Buffet, wskazać inwestycji, które zarabiają miliony. Dlaczego zatem o nim piszemy? Dlatego, że jeśli jest jeden zagraniczny naukowiec, którego nazwisko i dokonania powinieneś znać – to właśnie on – Aubrey de Grey.
Reklama.
Jego wykłady z konferencji TED zamieszczone na YouTube zbierają po kilkaset tysięcy wyświetleń, a złośliwe uśmieszki wywołane jego przydługą hipisowską brodą znikają, gdy tylko zaczyna wykład. Na dokładkę prestiżowy MIT Technology Review pieje nad nim z zachwytu, pisząc o nim "człowiek idei, którego celem jest kompletna zmiana tego, co znaczy być człowiekiem".
Co takiego zrobił de Grey, by zyskać sobie taką popularność? To proste: rzucił wyzwanie nieśmiertelności.
Te terminy musisz znać, żeby nadążyć za de Greyem:
1. Gerontologia - interdyscyplinarna nauka o procesach starzenia się, zawiera elementy medycyny, biologii, psychologii i kulturoznawstwa. De Grey rozróżnia dwa główne nurty:
biogerontologia, czyli nauka o biologicznym starzeniu się, której celem jest zrozumieniu całego procesu,
gerontologia biomedyczna, która zakłada, że starzenie się jest procesem technologicznym i jego dokładne zbadanie pozwoli na spowolnienie lub zatrzymanie starzenia.
2. Transhumanizm - ideologia postulująca użycie dostępnej i przyszłej technologii do przezwyciężenia ludzkich słabości i ograniczeń. Sam termin został użyty po raz pierwszy w 1957 roku przez biologa Juliana Huxleya. Współczesny transhumanizm to w definicji profesora ekonomii Robina Hansona pogląd, że nowe technologie są w stanie zmienić świat w następnym stuleciu lub dwóch tak bardzo, że nasi potomkowie w wielu aspektach nie będą mogli być już uważani za ludzi. Postawa i przekonania de Greya o starzeniu mieszczą się w nurcie tego ruchu.
Geniusz - narodziny
De Grey urodził się w 1963 roku w Londynie. Sam przyznaje, że nie nigdy nie poznał swojego ojca, natomiast matka, artystka, od najmłodszych lat pchała syna w kierunku dziedzin, które same źle jej szły, czyli nauk ścisłych i matematyki. Jak uważa naukowiec, całkiem nieźle jej to poszło. Aubrey nie był zbyt towarzyskim dzieckiem, sam o sobie mówił, że był zawsze skupiony na osiągnięciach naukowych, a nie na zabawie z rówieśnikami. To właśnie wtedy po raz pierwszy zrozumiał, że proces starzenia się jest czymś złym, co nie znaczy, że jest nieunikniony.
De Grey urodził się w 1963 roku w Londynie. Sam przyznaje, że nie nigdy nie poznał swojego ojca, natomiast matka, artystka, od najmłodszych lat pchała syna w kierunku dziedzin, które same źle jej szły, czyli nauk ścisłych i matematyki. Jak uważa naukowiec, całkiem nieźle jej to poszło. Aubrey nie był zbyt towarzyskim dzieckiem, sam o sobie mówił, że był zawsze skupiony na osiągnięciach naukowych, a nie na zabawie z rówieśnikami. To właśnie wtedy po raz pierwszy zrozumiał, że proces starzenia się jest czymś złym, co nie znaczy, że jest nieunikniony.
Jego dociekania przerwały studia. Najpierw uczęszczał do szkoły z internatem w Harrow, jednej z najlepszych w Wielkiej Brytanii. W 1985 na Uniwersytecie w Cambridge ukończył licencjat z nauk komputerowych i zaczął pracować przy sztucznej inteligencji i tworzeniu oprogramowania. To dziedziny, które uznał za najbardziej rozwojowe dla dobra ludzkości. Jednak na uroczystości z okazji końca studiów spotkał swoją przyszłą żonę, genetyczkę Adelaide Carpenter. Pomogła mu znaleźć pracę w zakładzie, w którym sama pracowała. Objął stanowisko eksperta od baz danych, ale związek i małżeństwo z Adelaide na nowo rozbudziły w nim młodzieńczą fascynację nad starzeniem się.
5 myśli Aubreya de Greya, bez których nie zrozumiesz jego filozofii:
1. Codziennie na świecie umiera 150 tysięcy ludzi - dwie trzecie z powodu starości lub powikłań z nią związanych. Jeśli znajdę lek na starzenie się, dziennie uratuję 100 tysięcy ludzi.
2. Jesteśmy maszynami, a starość jest efektem eksploatacji tych maszyn, kumulacją ich zużycia i uszkodzeń. A to oznacza, że jest to do naprawienia.
3. To stara tradycja, że do środowiska wchodzi osoba, która nie jest obciążona tradycyjną wiedzą, i szybko dokonuje w nim wielkiego przełomu.
4. Leczenie przyszłości będzie polegało na ciągłym odmładzaniu ciała ludzkiego, tak jak regeneruje się maszyny przy pomocy nowych komponentów. Ludzie przez całe swoje życie zachowają wygląd z przedziału 20-25 lat.
5. Nie istnieje nic takiego jak starzenie się z godnością. Nie spotkałem ludzi, którzy chcą zachorować na Alzheimera, raka, artretyzm lub inne schorzenia, na które cierpią starsi. Starzenie się jest złe dla człowieka i musimy to zaakceptować.
Geniusz - powrót do korzeni
Zdecydował się podążyć śladami Hawkinga i Einsteina – zamiast zapisywać się na nowe studia, obserwował akademickie otoczenie. Uczestniczył w sympozjach, konferencjach, czytał specjalistyczną prasę i książki, a żona udzielała mu korepetycji z nauk biologicznych. Pomimo niechęci ze strony niektórych naukowców, którzy nie traktowali de Greya poważnie z powodu jego czysto teoretycznej wiedzy, jego inteligentne i trafne komentarze wzbudzały coraz większy szacunek biologów. W 2000 roku uzyskał doktorat z nauk biologicznych na uniwersytecie w Cambridge, co stanowiło potwierdzenie na jego akceptację w środowisku akademickim.
Zdecydował się podążyć śladami Hawkinga i Einsteina – zamiast zapisywać się na nowe studia, obserwował akademickie otoczenie. Uczestniczył w sympozjach, konferencjach, czytał specjalistyczną prasę i książki, a żona udzielała mu korepetycji z nauk biologicznych. Pomimo niechęci ze strony niektórych naukowców, którzy nie traktowali de Greya poważnie z powodu jego czysto teoretycznej wiedzy, jego inteligentne i trafne komentarze wzbudzały coraz większy szacunek biologów. W 2000 roku uzyskał doktorat z nauk biologicznych na uniwersytecie w Cambridge, co stanowiło potwierdzenie na jego akceptację w środowisku akademickim.
W nowym millenium Aubrey de Grey zdecydował się w pełni poświęcić badaniom nad tym, jak zahamować i w konsekwencji wyeliminować starzenie się z cyklu ludzkiego życia. W 2003 roku wraz z Davidem Goblem założył Methuselah Foundation, organizację non-profit, której głównym celem jest stymulowanie środowisk naukowych do badań nad przedłużaniem życia. Realizuje swój cel głównie przez ustanawianie konkursów, jak Methuselah Mouse Prize, polegający na wyhodowaniu myszy laboratoryjnej, której długość życia będzie wyjątkowo długa (mysz hodowlana żyje średnio do dwóch lat).
Aubrey de Grey ciągle poszukuje skutecznych metod na zwalczenie chorób powiązanych ze starzeniem się i samą starością. Nadzieję upatruje w arsenale dostępnym w nowoczesnej medycynie. Terapia komórkami macierzystymi mogłaby pozwolić, aby ciało zastępowało obumarłe komórki i regenerowało się szybciej, a terapia genowa umożliwiłaby zwalczanie nowotworów przez blokowanie niechcianych mutacji w chromosomach. Natomiast odpowiednie pobudzenie układu odpornościowego likwidowałoby z ciała człowieka niepożądane komórki, na przykład tłuszczowe. Te rozwiązania rozwiązują tylko część problemów związanych z wiekiem, naukowiec nie ustaje jednak, żeby wszystkie 7 problemów zostało rozwiązanych.
7 najważniejszych dla de Greya rodzajów uszkodzeń, przez które nasze ciała się starzeją:
1. Mutacje w chromosomach - które powodują nowotwory.
2.Mutacje w mitochondriach - składnikach komórek ciała człowieka odpowiedzialne za produkcję energii w komórce. Zmiany, które w nich zachodzą mogą powodować zaburzenie ich działania, pośrednio przyśpieszając proces starzenia.
3. Odpady wewnątrz komórek ciała - zbędne molekuły, które nie zostały wydalone z wnętrza komórki w procesie trawienie kumulują się wewnątrz niej. Według badań, mogą być jednym z powodów występowania choroby Alzheimera.
4. Odpady na zewnątrz komórek ciała - niestrawione molekuły zbierają się też poza wnętrzem komórki. Charakterystyczne plamy na obrazie mózgu osoby chorej na Alzheimera są ich efektem.
5. Zbyt wolna regeneracja komórek - niektóre z komórek odtwarzają się zbyt wolno, powodując słabnięcie serca z wiekiem lub chorobę Parkinsona.
6. Zbyt duża ilość komórek - w pewnym momencie komórka ciała traci zdolność podziału ale nie umiera, blokując podział pozostałym. Uważa się, że może to powodować cukrzycę typu drugiego.
7. Za duża liczba połączeń między komórkami - proteiny wiążą ze sobą komórki ciała. Kiedy ich liczba jest zbyt duża, tkanka traci swoją elastyczność co może prowadzić do utrudnienia przepływu krwi i powikłań zdrowotnych
Kolejny projekt naukowca to założona w 2011 roku fundacja SENS („Strategies for Engineered Negligible Senescence” - strategie dla zaprojektowanego zaniedbywalnego starzenia się), która powstała w ramach Methuselah Foundation i uniezależniła się. Skupia ona uwagę na wynajdywaniu sposobów na regenerację uszkodzeń, jakich ciało doznaje wskutek starzenia się – zarówno na poziomie tkanek, jak i molekuł. W konsekwencji ma to doprowadzić do wyleczenia starzenia się. Tym właśnie jest ten proces dla de Greya. Chorobą, którą można wyeliminować przy wsparciu współczesnej medycyny.
Methuselah Mouse Prize - ufundowana w 2003 roku przez Aubrey de Greya i Davida Gobla nagroda. Przyznawana w dwóch kategoriach - za wyhodowanie najbardziej długowiecznej myszy laboratoryjnej oraz opracowanie najlepszej strategii odmładzającej.
Do roku 2015 laureatami zostali Dave Sharp, Steven Spindler oraz Polak - Andrzej Bartke. Fundusz nagrody wynosi 3,5 miliona dolarów a jej nazwa pochodzi od biblijnej postaci Matuzalema, który miał dożyć 969 lat.
Geniusz kontra krytycy
W 2005 roku Technology Review, magazyn MIT, wraz z fundacją prowadzoną przez naukowca ustanowił odważnie nagrodę w wysokości 20 tysięcy dolarów dla tego, kto udowodni że badania prowadzone przez de Greya są błędne i niewarte dalszego debatowania. Z pięciu nadesłanych prac, trzy zostały zakwalifikowane jako spełniające kryteria a naukowiec odpowiedział na zarzuty, które w nich postawiono. Jury uznało, że nie udało podważyć się sensowności badań fundacji, nagrodziła jednak autora jednej z prac za szczególną elokwencję i merytoryczność w swojej krytyce.
W 2005 roku Technology Review, magazyn MIT, wraz z fundacją prowadzoną przez naukowca ustanowił odważnie nagrodę w wysokości 20 tysięcy dolarów dla tego, kto udowodni że badania prowadzone przez de Greya są błędne i niewarte dalszego debatowania. Z pięciu nadesłanych prac, trzy zostały zakwalifikowane jako spełniające kryteria a naukowiec odpowiedział na zarzuty, które w nich postawiono. Jury uznało, że nie udało podważyć się sensowności badań fundacji, nagrodziła jednak autora jednej z prac za szczególną elokwencję i merytoryczność w swojej krytyce.
Są jednak ludzie, którzy wciąż nie są przekonani, co do walki ze śmiertelnością. Tom Kirkwood, gerontolog z Uniwersytetu w Newcastle uważa, że z naukowego punktu widzenia tezy de Greya są absurdalne i nieodpowiedzialne. – Jego działania szkodzą całemu środowisku naukowemu, bo za dużo obiecuje i zostawia zbyt duże luki dla mediów. Za kilka lat ktoś zapyta, co z tym brodatym gościem, który obiecał, że będziemy żyć po 5 tysięcy lat i nasza wiarygodność jako badaczy na tym ucierpi – wyjaśnia. – Poza tym nie bierze się pod uwagę jakości życia takich ludzi. Współcześnie rozumiemy, co proces starzenia robi z naszym ciałem i wiemy, co zrobić, żeby utrzymać jak najdłużej w dobrej formie. Trzeba skupić się też na tym, jak to życie przeżyć, a nie tylko je wydłużyć – podsumowuje.
Wykłady Aubreya de Greya na konferencjach TED:
Aubrey de Grey nie przejmuje się krytyką. Wierzy, że pierwszy człowiek, który dożyje tysiąca lat, już się narodził. Zdaje sobie sprawę, że przełom nie nastąpi jeszcze przez długi czas, bo w każdej pionierskiej technologii jakiekolwiek terminy się nie sprawdzają i wszystko pozostaje w ramach spekulacji. Kiedy ktoś zarzuci mu utopijność jego pomysłu i niemożliwość jego wykonania, odpowiada przekornie, że w 1895 roku lord Kelvin również twierdził, że żadna maszyna cięższa od powietrza nie będzie nigdy latać. Po czym znowu wraca do badań nad uczynieniem człowieka nieśmiertelnym.
Napisz do autora: grzegorz.burtan@innpoland.pl.
Reklama.