Kinga Panasiewicz z Hrubieszowa od dziecka uwielbiała eksperymentować. Zaimponowali jej iluzjoniści, którzy swoimi sztuczkami potrafią oszukać ludzki mózg. Jednak największy wpływ na rozpoczęcie przez nią w liceum badań nad tym narządem, który stanowi „centrum dowodzenia” zachowań każdego człowieka, podjęła po odwiedzeniu w szpitalu psychiatrycznym chorej koleżanki. Efekty jej prac trzy lata temu docenił Intel – w wieku 17 lat zajęła 2. miejsce w światowym finale konkursu dla młodych naukowców – Science and Engineering Fair, którego organizatorem jest światowy gigant technologiczny. W nagrodę jej imieniem nazwano jedną z nowo odkrytych asteroid.
Mózg poddaje się iluzji
Kilka lat temu w rozmowie z „Gazetą Wyborczą” Kinga Panasiewicz przyznała, że początkowo do poznania tajemnicy zachowań ludzkiego mózgu, zainspirowały ją sztuczki iluzjonistów, które potrafią oszukać ten narząd.
„Odnaleźć skradzione umysły” chorych
Jednak jak przyznała hrubieszowianka podczas swojego wystąpienia w trakcie ubiegłorocznej edycji TEDxWarsaw, decydującym impulsem do podjęcia intensywnych prac badawczych nad zachowaniem oraz schematami funkcjonowania mózgu, okazała się wizyta w szpitalu psychiatrycznym u chorej koleżanki. Kinga Panasiewicz opowiedziała, że zamiast zobaczyć uśmiechniętą osiemnastoletnią dziewczynę, ujrzała jakby ducha, który nieruchomo siedzi na krześle. Wtedy zdecydowała się zgłębić swoją wiedzę na temat zmian, które zachodzą w umysłach ludzi cierpiących na podobne schorzenia.
Kinga Panasiewicz podczas wystąpienia na TEDxWarsaw przyznała także, że chociaż postęp w medycynie jest ogromny, tajemnice ludzkiego mózgu są w wielu aspektach nadal nieodkryte. W efekcie choroby psychiczne skracają średnio o 20 lat życie osób, które na nie cierpią. Dodatkowo dzieje się to bez żadnej winy chorych, którzy wielokrotnie są całkowicie nierozumiani przez otoczenie. Jak więc im skutecznie pomóc, aby „odnaleźć ich skradzione umysły”?
Rekrutacja „królików doświadczalnych”
Kilka lat temu skutecznego sposobu na znalezienie ulgi dla chorych zdecydowała się poszukać Kinga Panasiewicz. Na początku w zaplanowaniu koniecznych eksperymentów pomogła jej nauczycielka biologii z liceum. Następnie na prośbę szkoły, szpital w Hrubieszowie udostępnił do dyspozycji nastolatki laboratorium, w którym mogła prowadzić badania.
Przygotowania do rozpoczęcia badań trwały pół roku. Po zrekrutowaniu ochotników, Kinga Panasiewicz za pomocą testów sprawdziła, która półkula mózgowa jest dominująca u poszczególnych osób. Następnie opracowała eksperymenty, które pomogły jej sprawdzić mechanizmy działania umysłów uczestników tego nietypowego doświadczenia. Na podstawie ich wyników nastolatka opracowała ćwiczenia, które zaaplikowała swoim „królikom doświadczalnym” do wykonywania.
Autorskie ćwiczenia opracowane przez Kingę Panasiewicz polegały przede wszystkim na wykonywaniu przez uczestników eksperymentu wielu czynności jednocześnie. W ten sposób badaczka chciała zmusić za pomocą odpowiednio dawkowanych bodźców, obie półkule mózgu do współpracy ze sobą. Efekty tych działań oceniała za pomocą testów kontrolnych oraz EEG – bezinwazyjnej metody diagnostycznej, która bada zachowanie mózgu za pomocą przyczepianych do powierzchni czaszki elektrod.
Nagroda Intela i własna asteroida
Okazało się, że uczestnicy eksperymentu dzięki ćwiczeniom poprawili sprawność swojej pamięci, ich reakcja stała się szybsza, a podatność na halucynacje zmalała. Dlatego, że ich obie półkule mózgowe udało się zsynchronizować. Kinga Panasiewicz zdecydowała się zaprezentować wyniki swoich prac w krajowym konkursie E(x)plory. Udało jej się awansować do światowego finału organizowanego przez Intel – International Science and Engineering Fair.
Wówczas siedemnastoletnia dziewczyna z Hrubieszowa zachwyciła jury i zajęła w tej prestiżowej imprezie 2. miejsce. W nagrodę Massachusetts Institute of Technology Lincoln Laboratory nazwało jedną z odkrytych asteroid jej imieniem. Opracowane przez hrubieszowiankę metody ćwiczeń mogą m. in. pomóc osobom cierpiącym na schizofrenię.
Rozmawiajmy ze sobą zamiast wysyłać SMS-y
Na pomocy innym najbardziej zależało Kindze Panasiewicz, kiedy zdecydowała się rozpocząć swoje badania. Jak wskazuje, dramatem ludzi cierpiących na choroby psychiczne jest niezrozumienie otoczenia, które nakazuje wziąć im się w garść. – To tak, jakby osobie chorej na raka powiedzieć, aby się go pozbyła, albo do kogoś ze złamaną nogą, „wstań i idź” – porównała badaczka z Hrubieszowa w trakcie wystąpienia na TEDxWarsaw.
Tymczasem zaburzenia psychiczne mają podłoże biologiczne i nie są winą nieszczęśliwców, którzy muszą się z nimi zmagać. Tymczasem w wielu przypadkach najlepszą terapią w takich przypadkach jest po prostu zwykła życzliwa rozmowa z nimi. I o to Kinga Panasiewicz poprosiła zgromadzoną publiczność – aby w miarę możliwości jak najczęściej dyskutować ze swoimi bliskimi, zamiast np. wysyłać SMS-y. Nawet o najbardziej błahych sprawach.
INNPoland jest partnerem TEDxWarsaw 2016, warszawskiej edycji konferencji znanej na całym świecie, która gromadzi nieprzeciętnych ludzi chcących mówić na tematy równie nieprzeciętne, jak oni. Tegoroczna edycja imprezy odbędzie się 31 marca. Właśnie trwa rejestracja na to ekscytujące wydarzenie, która zakończy się 10 marca.
Jest taka sztuczka – iluzjonista siedzi przed tobą, a na stole leżą dwie chusteczki. Potem pokazuje, że pod jedną z nich jest moneta, pod drugą nie ma nic. Po czym nagle ta moneta pojawia się pod drugą chusteczką. Magik tak kieruje twoją uwagą, że nie dostrzegasz ukrytego pod stołem magnesu, który przesuwa monetę. Iluzjoniści oszukują mózg. Chciałam się tego nauczyć. Potem zaczęłam się interesować, jak jest on zbudowany, jak pracuje. I dowiedziałam się, jak mało wiemy.