Zgodnie z opublikowanymi danymi GUS dot. średniego wynagrodzenia, wysokość składek zdrowotnych na rok 2024 spada na przedsiębiorców jak grom z jasnego nieba. Nawet ci najbardziej przygotowani finansowo muszą zmierzyć się z dotkliwym wzrostem.

Składki zdrowotne w 2024 roku

W ciągu ostatnich kilku lat przedsiębiorcy wielokrotnie zmagali się ze wzrostem tych opłat, ale tym razem ich podniesienie jest szczególnie dotkliwe dla ogromnej liczby osób.

W Polsce, na przełomie 2021 i 2022 roku, narodowa dyskusja skupiła się na kwestiach podatkowych, a rząd PiS podjął kontrowersyjną decyzję wprowadzenia rewolucji podatkowej, nazwanej Polskim Ładem. Jednym z kluczowych elementów tych zmian było przedefiniowanie zasad dotyczących składki zdrowotnej, co skomplikowało życie przedsiębiorców.

Przed rewolucją podatkową, składka zdrowotna była w dużej mierze odliczana od podatku. Oznaczało to, że przedsiębiorcy mogli efektywnie obniżyć swoje zobowiązania podatkowe, a co za tym idzie, płacili znacznie mniejsze kwoty składki. Wartość odliczenia wynosiła 7,75 proc. z 9-proc. składki, co przekładało się na około 600 zł rocznie.

W wyniku reformy podatkowej zainicjowanej Polskim Ładem, rząd nie tylko zlikwidował możliwość odliczania składki zdrowotnej, ale również wprowadził kolejne zmiany w sposobie jej obliczania. Wcześniej składka była ustalana ryczałtowo, odpowiadając 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Teraz jednak staje się ona procentem dochodu konkretnego przedsiębiorcy, wynosząc aż 9 proc. (4,9 proc. dla tzw. "liniowców").

To oznacza, że im wyższy dochód przedsiębiorcy, tym większa kwota, jaką musi on przeznaczyć na składki zdrowotne. Jest to radykalna zmiana w porównaniu do wcześniejszego systemu, który miał bardziej jednolite podejście do obliczeń.

Składki zdrowotne dla ryczałtowców – ile wyniosą?

Wysokość składki zdrowotnej dla ryczałtowców wynosi 9 proc. podstawy opodatkowania. Progi są wyznaczane w zależności od rocznego przychodu: 

• do 60 tys. zł – 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia, 
• od 60 tys. zł do 300 tys. zł – 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia, 
• powyżej 300 tys. zł. – 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Według danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny średnie wynagrodzenie za IV kwartał 2023 r. w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 7767,85 zł. To wzrost o niemal 802 zł w porównaniu z kwotą 6965,94 zł w 2022 roku – wyliczają eksperci inFakt.pl.

W związku z tym w 2024 r. nowe stawki składki zdrowotnej na ryczałcie wynoszą: 

• do 60 000 zł przychodu – 419,46 zł miesięcznie (60 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli 4660,71 zł x 9 proc.); 
• pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zł – 699,11 zł miesięcznie (100 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli 7767,85 zł x 9 proc.); 
• powyżej 300 000 zł – 1258,39 zł miesięcznie (180 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli 13982,13 zł x 9 proc.);

Eksperci wprost o zmianie wysokości składek zdrowotnych.

W trakcie kontrowersyjnej rewolucji podatkowej wprowadzonej przez rząd Mateusza Morawieckiego, Polski Ład zyskał opinię jednego z najbardziej niezrozumiałych elementów krajowej polityki. Jednak rok przed zbliżającymi się wyborami, rząd, zaniepokojony potencjalnymi protestami przedsiębiorców, postanowił wprowadzić pewną ulgę – ryczałt w obliczaniu składek zdrowotnych.

Dotychczasowy model opodatkowania składek zdrowotnych dla przedsiębiorców stwarzał pewne wyzwania, zwłaszcza dla tych o wyższych dochodach. W ramach Polskiego Ładu, składki zdrowotne nie były już obliczane ryczałtowo, co oznaczałoby stały procent od dochodu, ale stały się procentem wynagrodzenia konkretnego przedsiębiorcy.

– Składka zdrowotna dla ryczałtu w 2024 roku wzrosła o 11,5 proc.. Składki społeczne i na Fundusz Pracy w bieżącym roku wzrosły o 12,8 proc., a dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność o 20 proc.. W 2024 r. maksymalna składka zdrowotna dla podatników rozliczających się na ryczałcie wyniesie 15100,70 zł, czyli o 1558,94 zł więcej niż za 2023 rok. Wysokość tej daniny istotnie zmieniło podejście właścicieli firm do wyboru formy opodatkowania – mówi Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy inFakt.

Ekspert dodaje, że warto pamiętać, że przedsiębiorcy na ryczałcie mają możliwość odliczenia od przychodu 50 proc. zapłaconych składek zdrowotnych. Przed zmianą składka zdrowotna wynosiła 9 proc. podstawy, która to stanowiła 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający. Jednak 7,75 proc. składki było odliczane od podatku.

W konsekwencji w 2021 r. całkowity koszt składki zdrowotnej rocznie wynosił nieco ponad 600 zł. Nowy rząd zapowiadał powrót do zasad rozliczania składki zdrowotnej sprzed 2022 r., ale na horyzoncie nadal jeszcze nie widać żadnej konkretnej propozycji.

Zmiany dla przedsiębiorców – brak obowiązku rejestracji firmy

Jak informowaliśmy na łamach INNPoland, w 2024 roku przewidywane są zmiany w zakresie rejestracji działalności gospodarczej, które wpłyną na przedsiębiorców operujących na niższych poziomach przychodów. Sprawdzamy, kto będzie zwolniony z formalnego obowiązku rejestrowania firmy w urzędzie.

Obecnie zgodnie z obowiązującymi przepisami, przedsiębiorca nie musi rejestrować swojej działalności, jeśli miesięcznie osiąga z niej przychody niższe niż 75 proc. płacy minimalnej. Zasada ta ulegnie znaczącej modyfikacji, twierdzi Piotra Juszczyka, główny doradca podatkowy w firmie inFakt.

Od 1 stycznia 2024 roku przedsiębiorcy mogą spodziewać się pierwszej zmiany limitu. Po tej dacie limit wzrośnie do 3181,50 zł miesięcznie. To już istotne zwiększenie w porównaniu z obecnymi zasadami. Niemniej jednak, druga zmiana planowana jest na 1 lipca 2024 roku, kiedy to limit osiągnie wartość 3225 zł. To dwukrotne zwiększenie limitu w ciągu pół roku.