W polskim parlamencie różnice w wynagrodzeniach między marszałkiem Sejmu a szeregowym posłem są znaczne. Wynagrodzenie marszałka jest jednym z najwyższych, jakie otrzymują polscy parlamentarzyści. Ile dokładnie wynosi? Odpowiadamy.
Zgodnie z przepisami prawa, wynagrodzenie marszałka Sejmu jest ustanawiane na podstawie ustawy budżetowej.
Aktualne przepisy przewidują, że osoba pełniąca tę funkcję otrzymuje wynagrodzenie w wysokości ustalonej dla członków Rady Ministrów. W praktyce oznacza to, że zarobki marszałka Sejmu są porównywalne do wynagrodzenia premiera.
Płaca marszałka Sejmu ma być równa wynagrodzeniu premiera, wynoszącemu 15 532 zł miesięcznie. Skąd bierze się ta kwota i jakie są elementy składające się na wynagrodzenie kluczowej postaci w polskim parlamencie?
Zgodnie z ustaleniami ustawy budżetowej na rok 2023, wynagrodzenie marszałka Sejmu składa się z kilku elementów. Zasadnicze wynagrodzenie dla tej funkcji wynosi 15 532 zł miesięcznie. Jak jednak oblicza się tę kwotę?
W ustawie budżetowej na rok 2023 wskazano, że kwota bazowa dla osób sprawujących kierownicze stanowiska państwowe, czyli także dla marszałka Sejmu, wynosi 1 789,42 zł. Na tej podstawie oblicza się wynagrodzenie, korzystając z mnożnika określonego w rozporządzeniu prezydenta. W przypadku marszałka Sejmu jest to mnożnik o wartości 8,6.
Do podstawy wynagrodzenia trzeba doliczyć dodatek funkcyjny, którego wartość to ponad 5 tys. złotych (2,8-krotność kwoty bazowej). Dodatek ten odzwierciedla odpowiedzialność i wymagania związane z funkcją marszałka Sejmu.
Kolejnym elementem wynagrodzenia jest dodatek za wysługę lat, uwzględniający doświadczenie zawodowe. Całość tych składników daje łączną kwotę ponad 20,5 tys. zł miesięcznie.
Dodatkowo, jako członek parlamentu, Marszałek Sejmu będzie uprawniony do otrzymywania diety poselskiej w wysokości 4 tys. zł miesięcznie. Ta dieta może być wydawana na dodatkowe koszty związane z pełnieniem funkcji parlamentarnej.
Przeglądając oświadczenie majątkowe ustępującej marszałek Elżbiety Witek, widzimy, że jej roczna dieta parlamentarna wyniosła 34,2 tys. zł, a główne wynagrodzenie przekroczyło kwotę 187 tys. zł. Warto jednak zauważyć, że w przypadku Elżbiety Witek dochody te obejmowały również emeryturę w wysokości 46,5 tys. zł rocznie.
W Polskim Sejmie ustalono, że aktualne uposażenie posła i senatora wynosi kwotę 12 826 zł 64 gr brutto, co przekłada się na ponad 9 tys. zł "na rękę". To jedynie podstawa wynagrodzenia parlamentarzystów, ponieważ do tego dochodzą dodatkowe składniki związane z pełnionymi funkcjami czy pracą w komisjach.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, posłowie i senatorowie otrzymują dodatkowe 10 proc. uposażenia za pracę w komisjach parlamentarnych. Dodatkowo, za pełnienie funkcji zastępcy komisji przysługuje 15 proc. uposażenia, a za funkcję przewodniczącego komisji - 20 proc.
Dla wicemarszałków Sejmu wskazane są mnożniki wynoszące 7,98 dla wynagrodzenia zasadniczego oraz 2,24 dla dodatku funkcyjnego. Ostatecznie, wynagrodzenie zasadnicze wicemarszałka wyniesie 14 279,5 zł, a dodatek funkcyjny przekroczy 4 tys. złotych.
Decyzja Sejmu o wyborze wicemarszałków jest jednym z najważniejszych elementów organizacji prac parlamentarnych. W najnowszym składzie wicemarszałków znaleźli się Monika Wielichowska (KO), Dorota Niedziela (KO), Włodzimierz Czarzasty (Nowa Lewica), Piotr Zgorzelski (Trzecia Droga) oraz Krzysztof Bosak (Konfederacja).
Jak informowaliśmy w INNPoland, zasady dotyczące biernego prawa wyborczego reguluje rozdział IV konstytucji RP. Do Sejmu mogą kandydować osoby posiadające obywatelstwo polskie, które najpóźniej w dniu wyborów kończą 21 lat.
Natomiast do Senatu obowiązuje próg wieku 30 lat. Nie można jednocześnie kandydować i do Sejmu i do Senatu.Są także dodatkowe warunki, które wykluczają potencjalnych kandydatów. Ani do Sejmu, ani do Senatu nie może zostać wybrana osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.
Wybory parlamentarne wyłaniają 460 posłów i 100 senatorów na czteroletnią kadencję. Najbliższa kadencja parlamentu będzie trwała od 2023 r. do 2027 r.