Zakupy przed świętami. Zmiany w nawykach Polaków widać z roku na rok

Z badania wynika, że 70,4 proc. Polaków zamierza kupować produkty spożywcze na Boże Narodzenie wyłącznie w sklepach stacjonarnych (rok wcześniej było to 74,6 proc.). 27,1 proc. respondentów planuje część zakupów realizować przez internet, a resztę w tradycyjnych punktach sprzedaży (w ubiegłym roku – 21,4 proc.).

Z kolei tylko 1,6 proc. konsumentów zamierza kupować żywność wyłącznie w e-sklepach (rok wcześniej: 1,4 proc.). 0,6 proc. badanych deklaruje, że forma zakupów nie ma dla nich znaczenia (wcześniej: 1,9 proc.), a 0,3 proc. nie potrafi się określić (0,8 proc.).

Autorzy raportu podkreślają, że przy zakupach przed świętami kluczowe są świeżość i wygląd produktów oraz możliwość samodzielnego wyboru mięsa, ryb, warzyw czy ciast.

– Dla wielu osób to również rytuał. Coroczne świąteczne zakupy są zakorzenione kulturowo i emocjonalnie. To jest tradycyjny moment, kiedy Polacy chcą mieć pewność, że wszystko kupują tak, jak trzeba – mówi Marcin Lenkiewicz, jeden ze współautorów badania z Grupy BLIX.

Dr Krzysztof Łuczak zwraca uwagę, że spadek liczby osób kupujących wyłącznie w sklepach stacjonarnych (-4,2 p.p.) nie jest przypadkowy.

– Widzimy stopniowe przeciekanie klientów z modelu tradycyjnego do hybrydowego. Część produktów budżetowych kupowanych jest online. W przypadku artykułów spożywczych dotyczy to przede wszystkim napojów w wielopakach, ale także innych cięższych produktów z kategorii kosmetycznych i chemii gospodarczej. Reszta artykułów jest nabywana tradycyjnie. Rosnący odsetek osób miksujących zakupy to mocny sygnał, że polski konsument, choć wciąż jest pragmatyczny, robi się coraz bardziej wygodny i technologiczny – dodaje ekspert.

Najwięcej osób planuje zakupy tydzień przed świętami (34,1 proc., rok temu – 33,8 proc.), na kilka dni przed świętami zakupy zrobi 24,5 proc. (rok wcześniej 28,2 proc.), a dwa tygodnie przed Wigilią 19,9 proc. (odpowiednio 20,5 proc. w 2024 roku). Już na początku grudnia do sklepów udało się 16,5 proc. konsumentów (rok temu 11,1 proc.). 3,5 proc. jeszcze nie wie, kiedy zrobi zakupy (w porównaniu do 3,7 proc. poprzednio), a dla 1,5 proc. osób termin zakupów nie ma znaczenia (2,7 proc. w 2024 roku).

Eksperci zauważają, że wyniki odzwierciedlają pragmatyczne podejście klientów. Największy ruch przypada na tydzień przed świętami, kiedy konsumenci mogą liczyć zarówno na dostępność produktów, jak i ich świeżość. Jednocześnie odnotowano wyraźny wzrost liczby osób rozpoczynających zakupy na początku grudnia (+5,4 p.p.) i spadek tych, którzy kupują tuż przed Bożym Narodzeniem (-3,7 p.p.).

– Zmęczenie tłumami, większa presja cenowa i szersza oferta przedświąteczna w dyskontach sprawiają, że popyt rozlewa się na więcej tygodni, a nie kumuluje tylko w ostatnich dniach. Dla sieci handlowych oznacza to wyraźniejsze rozciągnięcie wysokich obrotów na cały grudzień. Wzrosła rola promocji w pierwszej połowie miesiąca i konieczność zarządzania dostępnością produktów w dwóch falach – wczesnej promocyjnej i świeżej przedświątecznej. To oznacza bardziej stabilny, ale dłuższy okres wzmożonego ruchu w sklepach – podsumowuje Marcin Lenkiewicz.

Badanie zostało przeprowadzone w dniach 25–27 listopada 2025 r. przez Grupę BLIX i UCE RESEARCH metodą CAWI na próbie 1007 osób odpowiedzialnych za codzienne zakupy w gospodarstwach domowych.