Dziura Morawieckiego. Nowy rząd ujawnił prawdę o finansach państwa po PiS
Ministerstwo Finansów pod wodzą Andrzeja Domańskiego pokazało właśnie szacunkowe wykonanie budżetu państwa w 2023 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2023 r. (po nowelizacji). Oto dane:
- dochody 574,1 mld zł, tj. 95,5 proc.
- wydatki 659,7 mld zł, tj. 95,1 proc.
- deficyt 85,6 mld zł, tj. 93,0 proc.
Deficyt budżetu państwa stanowił ok. 2,5 proc. w stosunku do PKB na rok 2023. Niższe były zarówno wydatki, jak i dochody budżetu. Przy analizie deficytu pamiętać musimy, że w połowie roku rząd Morawieckiego znowelizował ustawę budżetową. Najbardziej kontrowersyjną kwestią było podniesienie planowanego deficytu aż o 24 mld zł do poziomu 92 mld zł.
Przypomnijmy, że to jedynie część zadłużenia państwa. W różnych funduszach rząd ukrył ok. 400 mld złotych różnych wydatków. Ekonomiści szybko nazwali te ukryte wydatki "dziurą Morawieckiego".
Dochody budżetu państwa w 2023 r.
W 2023 r. dochody budżetu państwa wyniosły 574,1 mld zł i były wyższe o 69,3 mld zł (tj. 13,7 proc.) w porównaniu do roku 2022.
Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 506,9 mld zł i były wyższe w stosunku do roku 2022 o ok. 41,4 mld zł (tj. 8,9 proc.), w tym:
- dochody z podatku VAT wyniosły 244,3 mld zł i były wyższe o ok. 13,9 mld zł (tj. 6,0 proc.) w stosunku do roku 2022,
- dochody z podatku akcyzowego wyniosły 84,8 mld zł i były wyższe o ok. 5,0 mld zł (tj. 6,3 proc.) w stosunku do roku 2022,
- dochody z podatku PIT wyniosły 91,7 mld zł i były wyższe o ok. 23,6 mld zł (tj. 34,6 proc.) w stosunku do roku 2022,
- dochody z podatku CIT wyniosły 67,9 mld zł i były niższe o ok. 2,3 mld zł (tj. 3,2 proc.) w stosunku do roku 2022.
W 2023 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 63,8 mld zł i było wyższe o ok. 27,0 mld zł (tj. 73,4 proc.) w stosunku do wykonania w roku 2022. Dużo wyższe wpływy niepodatkowe w 2023 r. w porównaniu do 2022 r. wynikają głównie z wpłat z tytułu aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
W 2022 r. dochody uzyskane ze sprzedaży w drodze aukcji uprawnień do emisji podlegały przekazaniu do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Wydatki budżetu państwa w 2023 r.
Wykonanie wydatków budżetu państwa w 2023 r. wyniosło 659,7 mld zł tj. 95,1 proc. planu, jednocześnie było wyższe o ok. 142,3 mld zł (tj. o 27,5 proc.) w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego (w 2022 r. 517,4 mld zł, tj. 99,1 proc. planu).
W 2023 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 105,4 mld zł tj. 96,4 proc. planu,
- Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 99,7 mld zł tj. 100,0 proc. planu,
- Obrona Narodowa – w wysokości 97,1 mld zł tj. 100,0 proc. planu,
- Obsługa Długu Skarbu Państwa - w wysokości 61,7 mld zł tj. 99,5 proc. planu, w nowelizacji budżetu plan został obniżony z 66 mld zł do 62 mld zł,
- Budżety Wojewodów - w wysokości 43,4 mld zł tj. 97,5 proc. planu.
Najwyższe oszczędności w stosunku do planu na 2023 r. w łącznej kwocie ok. 33,7 mld zł odnotowano w zakresie:
- Rezerw celowych - 18,7 mld zł (w tym: poz. 8 rezerw Projekty UE - 5,3 mld zł, poz. 36 Programy poręczeniowo-gwarancyjne - 3,7 mld, 72 -Zwalczanie skutków konfliktu zbrojnego na Ukrainie - 2,1 mld zł),
- Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – 4,0 mld zł,
- Środków własnych Unii Europejskiej – 2,8 mld zł,
- Rolnictwa i rozwoju wsi – 1,6 mld zł,
- Budżetów wojewodów – 1,1 mld zł,
- Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – 1,0 mld zł.
W 2023 r. wpłata środków do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 wyniosła 5,0 mld zł. Wpłata nastąpiła na wniosek Ministra Klimatu i Środowiska i zabezpieczyła potrzeby wynikające z ustaw przyjętych w 2022 i w trakcie 2023 roku wchodzących w skład tzw. tarczy energetycznej, służące – zgodnie ze stanowiskiem Ministra Klimatu i Środowiska, między innymi przeciwdziałaniu skutkom gospodarczym pandemii COVID-19.
Wpłata miała na celu umożliwienie sfinansowania wniosków złożonych w miesiącach listopad-grudzień. Wpłata z budżetu państwa do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w 2022 r. wynosiła 11,7 mld zł.