Świąteczne zakupy, nie zawsze świąteczna atmosfera. Zapytałam pracownice marketów o to, jak widzą Polki i Polaków podczas bożonarodzeniowych zakupów.
Święta już niedługo, o czym przypominają nam od dłuższego tekstu reklamy i dekoracje w sklepach. Postanowiłam zapytać pracownice marketów o to, jak wyglądają z ich perspektywy świąteczne zakupy klientów oraz sami klienci.
W przypadku atmosfery i zachowań klientów opinie okazały się różne. Pani Kinga ma pozytywne doświadczenia, wskazuje, że kupujący są życzliwsi i wbrew pozorom spokojniejsi. Wykazują się większą cierpliwością, gdy do kas są długie kolejki. Mimo dużego ruchu czas świąteczny odczuwa jako bardzo spokojny w sklepie.
O wiele mniej pozytywne doświadczenia ma pani Ada. Pracownica dyskontu oceniła, że klienci zachowywali się nieprzyjemnie, atmosfera i klimat świąt jakby gdzieś wyparowały.
Pani Ewa przyznaje, że "jak na pracę przy kasie było w miarę miło". Lubi rozmawiać z klientami, więc zawsze ktoś się uśmiechnął i życzył "Wesołych świąt". Bywały też jednak nieprzyjemne sytuacje. Ludzie w kolejkach byli bardzo niecierpliwi i narzekali na kasy bez względu na to, ile było otwartych.
Jedna sytuacja szczególnie zapadła jej w pamięć.
Jakie strategie zakupowe przyjmują klienci? Przeważnie zaczynamy tour po sklepach już z początkiem grudnia. Pani Ewa stwierdziła, że w połowie tego miesiąca naprawdę "robi się młyn".
Ale niektórzy "startują" dopiero w Wigilię. Jest to zależne od osoby, ale zazwyczaj im bliżej do świąt, tym więcej klientów i wyższe kwoty przez nich wydawane. Bez względu na porę roku duży ruch jest w weekendy.
– Zdarzało się, że klienci tuż przed świętami usilnie szukali jakiejś rzeczy, ale już nie dostali ze względu na (dosłownie) puste półki – powiedziała pani Ewa.
Co ciekawe, nie zawsze są to jednorazowe wielkie zakupy. Niektórzy pojawiają się regularnie raz czy dwa na miesiąc na tzw. duże zakupy, a przed świętami pojawiają się co tydzień.
Zdaniem pani Kingi wśród produktów, których kupujemy w okresie świątecznym więcej niż przez resztę roku, znalazły się przyprawy. Korzenna do pierników, goździki czy cynamon na ogół słabo "schodzą", ale przed Bożym Narodzeniem są kupowane niemal hurtowo.
Ze względu na popyt jakichś produktów mogłoby zacząć brakować. Mleko, jajka czy mąka są dowożone do sklepowych magazynów często i w dużych ilościach, a mimo to w nich nie zalegają. Bardzo dobrze się sprzedają. Brakuje za to cukru, ale pani Kinga przyznaje, że dało się to zauważyć jeszcze przed okresem świątecznym.
Pani Ada stwierdziła z kolei, że w jej markecie klienci ogólnie robią duże zakupy bez względu na to, czy zbliża się okres świąteczny.
Pani Ewa twierdzi, że wśród najczęściej kupowanych akcesoriów są skarpetki, kapcie koce, lampki, bieżniki i bombki. Oczywiście wszystko z motywem świątecznym. Dla dzieci na prezenty kupowane są zabawki, ale konsumenci odchodzą od przytulanek.
Czy w okresie świątecznym często lub częściej niż zwykle pojawiają się pytania o promocje? Pani Kinga mówi, że padają przez cały rok, ale przed świętami faktycznie klienci są zainteresowani tymi na konkretne produkty. Mowa o produktach, które są potrzebne do pieczenia i to w dużej ilości, a więc masło, mąka, jajka i mleko.
Zdaniem pani Ewy natomiast nie ma zainteresowania konkretnymi rabatami. Konsumenci pytali o konkretne rzeczy albo o coś, co zobaczyli w gazetce, a nie znaleźli na półkach. – Jakby cena nie grała roli – przyznaje kasjerka.
Jak na zakupy wpłynęła inflacja? Jeśli chodzi o ceny, zdaniem pracownicy jednego ze sklepów trudno ocenić, czy i które artykuły podrożały przed Wigilią. Dzieje się tak ze względu na inflację i spowodowane nią regularne podwyżki.
– Od pół roku właściwie z tygodnia na tydzień ceny są odczuwalnie wyższe. Teraz ten trend się utrzymuje, aczkolwiek już nie w aż tak zastraszającym tempie – mówi jedna z moich rozmówczyń.
Pani Kinga zauważyła, że konsumenci nie kupują mniej, ale coraz częściej decydują się na produkty gorszej jakości albo na zamienniki swoich ulubionych.
Coraz częściej słychać pytania typu: "Bo ja lubię papierosy cienkie niebieskie. Które są najtańsze?". Później kupujący wybiera właśnie najtańszą wersję. Jedna z pracownic sklepu zaobserwowała zmianę w przypadku kupowania alkoholu. Jeśli nie ma na niego promocji, sprzedaż jest dużo mniejsza.
Przy produktach żywnościowych przeważnie sięgamy po zamienniki. Zamiast makaronu lubelskiego bierzemy ten z marki danego dyskontu, bo różnica cenowa między nimi jest odczuwalna. Ze względu na bardzo wysokie ceny owoców egzotycznych rzadko kupowane są np. granaty, ananasy i kaki.
Inflacja wszystkim daje się we znaki, co najwyraźniej da się zauważyć w przypadku wyborów zakupowych. Drożeje wszystko, więc oszczędności również szukamy wszędzie. Nie zawsze wiadomo wcześniej, kiedy i w którym sklepie pojawi się chociaż niewielka przecena. Dlatego konsumenci starają skorzystać z każdej okazji, jaka się trafi.
Jednocześnie nie kupują mniej, ale właśnie taniej. Jak wynika z wypowiedzi naszych rozmówczyń, zamiast całkiem zrezygnować z jakiegoś produktu i mocniej na tym zaoszczędzić, wolimy zachować względnie podobny standard życia jedynie kosztem jakości.
Kinga
pracownica jednego z marketów
Ada
pracownica jednego z marketów
Ewa
pracownica jednego z marketów
Kinga
pracownica jednego z marketów
Ada
pracownica jednego z marketów