Oceany się przegrzewają. Los raf koralowych jest już przesądzony

Przyszłość tropikalnych raf koralowych rysuje się dramatycznie – naukowcy ostrzegają, że prawie nie będzie ich można uratować. Zmiany klimatu przekroczyły pierwszy punkt krytyczny, podkreślają autorzy raportu "Global Tipping Points Report 2025" opublikowanego we Frankfurcie.

Śmierć raf koralowych spowodowana rosnącą temperaturą oceanów da się zatrzymać tylko przy ogromnym wysiłku. Jednocześnie raport wskazuje, że globalna średnia temperatura w nadchodzących latach wzrośnie o 1,5 stopnia w stosunku do czasów przedindustrialnych – kolejny znak alarmowy dla całej planety.

Świat wkroczył w okres, w którym kolejne punkty krytyczne klimatu mogą zostać przekroczone, a ich skutki dotkną wszystkich. Naukowcy ostrzegają m.in. przed podnoszeniem się poziomu oceanów wskutek topnienia gigantycznych lodowców czy dramatycznymi zmianami temperatur w razie zaburzenia prądu Atlantyckiego.

Według naukowców niektóre fragmenty polarnych czap lodowych mogły już przekroczyć własne punkty krytyczne. Ich dalsze topnienie stanowi ryzyko nieodwracalnego wzrostu poziomu mórz o kilka metrów.

– Skutki przekroczenia klimatycznych punktów krytycznych stanowią poważne zagrożenie dla funkcjonowania społeczeństw – stwierdził Nico Wunderling, współautor raportu z Uniwersytetu Goethego we Frankfurcie. Wskazuje na ryzyko efektu domina, w którym destabilizacja jednego systemu klimatycznego może uruchomić lub przyspieszyć zmiany w innych powiązanych systemach.

Autorzy raportu definiują punkt krytyczny jako poziom ocieplenia, po przekroczeniu którego systemy klimatyczne podlegają samonapędzającym i często nieodwracalnym zmianom. W takim przypadku wiele tropikalnych raf koralowych obumrze, nawet jeśli ludzkość ograniczy dalszy wzrost temperatur. 

Raport wskazuje, że globalny system klimatyczny składa się z około 24 podsystemów posiadających własne punkty krytyczne. W opracowanie raportu zaangażowanych było ponad 100 naukowców z ponad 20 krajów, co zapewnia szeroką perspektywę międzynarodową. Dokument ujrzał światło dzienne tuż przed 30. szczytem klimatycznym ONZ, który w listopadzie odbędzie się w brazylijskim Belem – wydarzeniem, które zdecyduje o dalszych globalnych działaniach w sprawie klimatu.