Kryzys zweryfikował efekty uszczelniania VAT. Luka wzrosła do 36 mld zł

Leszek Sadkowski
Minister Finansów poinformował, że dochody z podatku VAT wyniosą w tym roku ok. 170 mld zł. To oznacza spadek o 6 proc. w porównaniu do 2019 r. Jednocześnie Ministerstwo Finansów prognozuje, że w 2020 r. najważniejszy komponent bazy podatkowej VAT, tj. konsumpcja prywatna zmniejszy się nominalnie o ok. 1 proc..
Luka w podatku VAT wynosi 36 mld zł. 123rf.com

Cofamy się o 3 lata


Ciekawe jest to, że z drugiej strony zakładany jest wzrost inwestycji publicznych i konsumpcji publicznej. Dr Sławomir Dudek, główny ekonomista Pracodawców RP szacuje, że łącznie makroekonomiczna baza podatkowa VAT nominalnie będzie na zbliżonym poziomie w porównaniu do roku poprzedniego.

Oznacza, że w bieżącym roku luka VAT wzrośnie do poziomu prawie 36 mld zł. W ujęciu procentowym oznacza to wzrost z poziomu 12 proc. do ponad 17 proc. Luka VAT urośnie więc o prawie 11 mld zł, co oznacza, że cofamy się do poziomów notowanych na przełomie 2016/2017 roku.

Cykl koniunkturalny


- Kryzys pokazuje, że efekty uszczelniania podatków silnie zależą od cyklu koniunkturalnego. Trwałe utrzymanie wysokiej ściągalności nie jest więc takie łatwe i oczywiste - dodaje Dudek.


A to stawia pod znakiem zapytania opieranie wydatków socjalnych na efektach uszczelniania podatku mierzonych luką VAT. Bo okazuje się, że te efekty silnie zależą od cyklu koniunkturalnego, a wydatki socjalne niezależnie od recesji i kryzysu są ogromne.

Okazuje się, że łącznie od 2015 r. efekty uszczelniania VAT na koniec 2020 r. to jedynie ok. 11 mld zł. To zaledwie jedna czwarta programu 500+ nie mówiąc już o 13-tej, 14-tej emeryturze.

Gorzej niż przed rokiem


Niedawno pisaliśmy, że w lipcu 2020 roku deficyt budżetowy wyniósł 16,3 mld zł. Dochody państwa były wyższe w lipcu br. niż w lipcu 2019 roku o 1,8 mld zł i wyniosły ok. 38,4 mld zł. Pomimo licznych problemów gospodarczych, jakie wywołał koronawirus, wpływy z podatków nie skurczyły się diametralnie.

To cieszy. Jednak od początku br. wykonanie dochodów z VAT wyniosło ok. 97,3 mld zł i było niższe o ok. 6,5 mld zł (tj. 6,3 proc.) w stosunku do wykonania w okresie styczeń - lipiec 2019 r.