Nauczyciele będą mogli wcześniej przejść na emeryturę. Wiceminister wprost o niskich świadczeniach

Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli. Kto skorzysta?

W piątek 16 czerwca Sejm przegłosował nowelizację Karty Nauczyciela. Jedną ze zmian jest wprowadzenie wcześniejszych emerytur. Z tej możliwości skorzystają osoby, które łącznie spełnią kilka warunków.

Po pierwsze, rozpoczęli pracę na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego przed 1 stycznia 1999 r. Po drugie, mają udokumentowany okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym przynajmniej 20 lat "przy tablicy". Nauczyciele będą mogli zgłosić się po wcześniejsze emerytury po złożeniu wniosku o rozwiązanie stosunku pracy.

Nowelizacja wskazuje, że od 1 września 2024 r. na emeryturę na wyjątkowych zasadach będą mogli przejść nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r. Z kolei od 1 września 2025 r. z tego prawa skorzystają osoby urodzone po 31 sierpnia 1966 r., a przed 1 września 1969 r., a od 1 września 2026 r. - osoby urodzone po 31 sierpnia 1969 r.

Nowe prawo nie zabrania kontynuowania pracy. Jednak nauczyciela, który przejdzie na wcześniejszą emeryturę i nie osiągnął wieku emerytalnego, będzie można zatrudnić tylko, jeśli pojawi się potrzeba wynikająca z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela. Zgodę będzie musiał wyrazić kurator. Taki nauczyciel będzie zatrudniony na nie więcej niż na 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Wiceminister wprost o "niewysokich" świadczeniach

Emerytura stażowa będzie wyliczana na ogólnych zasadach. Jako podstawę bierze się wysokość składek zewidencjonowanych na koncie nauczyciela, kapitału zakładowego oraz środków z Otwartych Funduszy Emerytalnych zewidencjonowanych na subkoncie. – Świadczenie nie będzie wysokie, ale nikt nauczycieli nie zmusza, aby z tego prawa korzystali – przyznał w Sejmie wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski, cytowany przez portalsamorzadowy.pl.

Ile zarabiają nauczyciele w Polsce? Jesteśmy na końcu rankingu

Wątpliwości budzą nie tylko emerytury nauczycieli, lecz także ich wynagrodzenia. Z rankingu Eurostatu i Eurydice opublikowanego w lutym 2023 r. wynika, że w porównaniu do płacy minimalnej początkujący nauczyciele w Polsce są jednymi z najmniej zarabiających w całej Europie.

Zestawienie przedstawia stosunek wynagrodzeń początkujących nauczycieli do płacy minimalnej w poszczególnych państwach Europy w latach 2020–2021.

W latach, których dotyczy wykres, płaca minimalna w Polsce wynosiła 2600 zł brutto (2020 r.) i 2800 zł brutto (2021 r.). Polska uplasowała się na końcu rankingu ze wskaźnikiem 1,1.

Niewiele lepsza sytuacja panuje na Słowacji (1,2), we Francji (1,4) i w Grecji (1,4). Wyprzedzają nas także takie państwa jak: Albania, Rumunia, Serbia czy Węgry (po 1,5).

Na czele rankingu uplasowały się Niemcy (2,8). Dość wysoką lokatę zajmują także inni sąsiedzi Polski – Litwa i Czechy (2).

Minimalne wynagrodzenie nauczycieli określa rozporządzenie ministra edukacji i nauki. Obecne stawki prezentują się następująco:

• nauczyciel początkujący - 3424 zł brutto,
• nauczyciel mianowany - 3597 zł brutto,
• nauczyciel dyplomowany - 4224 zł brutto.

Tymczasem, od 1 stycznia 2023 r. płaca minimalna wynosi 3490 zł. Zatem nauczyciel początkujący dostaje o 66 zł mniej niż najniższa krajowa. Dysproporcje będą jeszcze większe od lipca, kiedy wejdzie w życie podwyżka płacy minimalnej (3600 zł brutto).